افتادن ایمپلنت
مقالات نسرین زارعی 0 نظر کاربران 28 مرداد 1403

آیا امکان افتادن ایمپلنت وجود دارد؟ بررسی علل و روش‌های درمان

لق شدن ایمپلنت دندان یا افتادن آن عارضه‌ای بسیار نادر است. زیرا تحقیقات زیادی ثابت کرده‌اند که طول عمر ایمپلنت بسیار طولانی است. زمانی که ایمپلنت شما می‌افتد شوکه می‌شوید. شما زمان و پول زیادی را برای ایمپلنت دندان خود سرمایه‌گذاری کرده‌اید. اما ایمپلنت به دلایل مختلفی ممکن است لق شود و بیفتد. در این مطلب از کلینیک دندانپزشکی تاج قصد داریم درباره علل، دلایل و روش‌های اصلاح افتادن ایمپلنت را توضیح دهیم. خواندن این مطلب را به همه افرادی که ایمپلنت دارند پیشنهاد می‌کنیم.

آیا ایمپلنت‌ می‌افتد یا لق می‌شود؟

امروزه ایمپلنت‌ به یکی از محبوب‌ترین راه‌حل‌های جایگزین دندان طبیعی تبدیل شده است. ایمپلنت‌ دندانی از نظر ظاهر، حس و عملکرد شبیه دندان‌های طبیعی است. اگر به‌درستی از ایمپلنت مراقبت شود، چندین دهه دوام می‌آورد.

ایمپلنت‌ به ندرت خودبه‌خود می‌افتد. تاج‌ها تنها زمانی به ایمپلنت‌ متصل می‌شوند که به‌درستی با بافت‌های استخوانی در استخوان فک وصل شده باشند. از آنجایی که ایمپلنت دندان در استخوان جاسازی شده، افتادن آن کاملاً غیرعادی است. گاهی اوقات تکیه‌گاه که تاج به آن متصل است می‌افتد. اگر مشکوک هستید که ایمپلنت دندان شما شل شده است، بلافاصله با دندانپزشک خود تماس بگیرید. دندانپزشک پس از شنیدن صحبت‌های شما و پرسیدن چند سؤال مهم، مشخص می‌کند که چه چیزی از بین رفته است. در بیشتر مواقع، پیچ اباتمنت می‌لغزد، نه فیکسچر یا پیچ فلزی کاشته شده.

آشنایی با انواع مختلف شل‌شدن و افتادن ایمپلنت

آیا انواع مختلفی از افتادن ایمپلنت وجود دارد؟ آشنایی با انواع مختلف شل‌شدن و افتادن ایمپلنت

ایمپلنت از اجزای مختلفی تشکیل شده است. زمانی که ایمپلنت شما می‌افتد یا لق می‌شود یکی از اجزای ایمپلنت دچار مشکل شده است. برای اتخاذ روش درمانی مناسب ابتدا باید نوع لق شدن ایمپلنت دندان مشخص شود. تشخیص لق بودن ایمپلنت دندان مستلزم معاینه کامل توسط یک متخصص دندانپزشکی واجد شرایط است.

دندانپزشک شما ایمپلنت دندانی شما را از طریق بازرسی بصری، لمس و تکنیک‌های تصویربرداری تشخیصی ارزیابی می‌کند. آنها به دقت محل ایمپلنت را بررسی و هرگونه نشانه‌ای از تحرک، التهاب یا عفونت را بررسی می‌کنند. تصویربرداری تشخیصی مانند اشعه ایکس ممکن است برای ارزیابی ساختار استخوان اطراف ایمپلنت و شناسایی هر گونه مشکل اساسی لازم باشد. در ادامه با انواع افتادن ایپملنت بیشتر آشنا می‌شوید.

1) شل‌شدن پیچ ایمپلنت؛ شایع‌ترین دلیل افتادن ایمپلنت

یکی از شایع‌ترین دلایل افتادن ایمپلنت، شل‌شدن پیچ ایمپلنت است. زمانی که پیچ ایمپلنت باز یا شل شود، ایمپلنت از جای خودش تکان می‌خورد. علت شل‌شدن پیچ ایمپلنت این است که ایمپلنت به‌درستی سر جایش قرار نگرفته یا اصطلاحاً فیکس نشده است.

علت دیگر شل‌شدن پیچ ایمپلنت، سر 6 ضلعی ایمپلنت است. به طور کلی ایمپلنتی‌ که سر شش ضلعی دارد نسبت به سایر انواع ایمپلنت‌ مقاومت کمتری دارد. کیفیت و گشتاور پیچ به کار رفته در ایمپلنت نیز در استحکام آن نقش بسیار مهمی دارد. نامناسب‌بودن گشتاور پیچ یکی دیگر از موارد مهم در لق شدن و افتادن پیچ ایمپلنت است.

مشاوره ایمپلنت با متخصص

مشاوره رایگان برای ایمپلنت دندان با متخصص در کلینیک دندانپزشکی تاج__ تهران

برای دریافت مشاوره رایگان و ویزیت آنلاین فرم زیر را پر کنید تا متخصصان ما بهتر بتوانند به شما کمک کنند:

مرحله 1 از 3

برای دریافت مشاوره رایگان و ویزیت آنلاین فرم زیر را پر کنید تا متخصصان ما بهتر بتوانند به شما کمک کنند:

1. چه تعداد از دندان‌های شما نیاز به ایمپلنت دارند؟(Required)
2. به نظر شما چقدر می‌توانید برای ایمپلنت دندان‌هایتان هزینه کنید؟(Required)

لق شدن روکش ایمپلنت

2) لق شدن روکش ایمپلنت؛ دلیل افتادن روکش ایمپلنت چیست؟

در برخی افراد ممکن است روکش ایمپلنت دندان آنها لق شود. در لق شدن روکش ایمپلنت تخصص و تجربه دندانپزشک نقش مهمی دارد. اگر دندانپزشک مهارت و تبحر کافی برای ایمپلنت را نداشته باشد ممکن است که ایمپلنت یا روکش آن لق شود. البته عوامل دیگر نیز در لق شدن روکش ایمپلنت دندان مؤثر هستند. مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر لق شدن و مشکلات روکش ایمپلنت عبارت‌اند از:

  • کیفیت و کمیت ناکافی بافت لثه
  • وجود بیماری‌های پوکی یا نرمی‌استخوان
  • ابتلا به بیماری‌های متابولیکی مانند دیابت، بیماری‌های کلیوی و کبدی
  • اعمال پرتودرمانی
  • عدم رعایت رژیم غذایی درست و مناسب
  • عفونت باکتریایی

جهت تشخیص علت اصلی لق شدن روکش ایمپلنت باید به دندانپزشک مراجعه نمایید. دندانپزشک با معاینه دقیق، علت اصلی را شناسایی می‌کند.

3) افتادن فیکسچر ایمپلنت؛ بررسی علت افتادن پایه ایمپلنت

شاید برای شما این سؤال پیش بیاید که فیکسچر ایمپلنت چیست؟ برای جاگذاری ایمپلنت داخل لثه از فیکسچر استفاده می‌کنند. درواقع فیکسچر با نام‌های پایه ایمپلنت و پست ایمپلنت نیز معروف است. پست ایمپلنت یک پیچ کوچک استوانه‌ای است که در استخوان فک کاشته می‌شود. فیکسچر به‌عنوان ریشه دندان مصنوعی عمل می‌کند و به شکل مخروطی است. اگر عکس پیچ ایمپلنت را در گوگل سرچ کنید بهتر با فیکسچر ایمپلنت آشنا می‌شوید.

در موارد نادری ممکن است فیکسچر ایمپلنت لق شود. اصلی‌ترین علت در آمدن پایه ایمپلنت این است که فرایند‌های طبیعی استخوان‌سازی در بدن به‌درستی صورت نمی‌گیرد. زمانی که استخوان‌سازی انجام نشود پایه ایمپلنت داخل فک و لثه محکم نخواهد شد. برای درمان افتادن فیکسچر ایمپلنت باید از روش پیوند استخوان استفاده شود. اگر ایمپلنت دندان حرکت کند. باعث تحلیل استخوان در اطراف ایمپلنت می‌شود که نشانه‌ی شکست درمان ایمپلنت است.

4) لق شدن تاج؛ ساده‌ترین نوع لق شدن ایمپلنت

ساده‌ترین نوع لق شدن ایمپلنت، لق شدن تاج ایمپلنت است. لق شدن تاج مشکل اساسی و مهمی نیست. در صورت بروز مشکل لقی تاج باید با پزشک خود صحبت کنید تا بهترین روش درمانی را در نظر بگیرد. اگر مشکل لقی تاج به سادگی برطرف نشد. دندانپزشک ممکن است تاج ایمپلنت یا همان دندان مصنوعی شما را عوض کند. لق شدن تاج ایمپلنت را نادیده نگیرید؛ زیرا در جویدن غذا دچار مشکل خواهید شد.

افتادن پیچ موقت ایمپلنت

5) افتادن پیچ موقت ایمپلنت؛ دلایل افتادن پیچ موقت

در مراحل اولیه ایمپلنت دندان، از پیچ موقت استفاده می‌شود. پیچ موقت در واقع به‌عنوان یک پل موقت بین پایه ایمپلنت (فیکسچر) و پروتز نهایی (تاج دندان) است. افتادن پیچ موقت ایمپلنت به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. مهم‌ترین دلایل افتادن پیچ موقت ایمپلنت عبارت‌اند از:

  • رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان
  • وارد کردن فشار زیاد به ایمپلنت
  • عدم مراجعه به موقع به دندانپزشک برای انجام مراحل بعدی ایمپلنت
  • خوردن غذاهای سفت و افتادن ایمپلنت داخل سینوس

پیچ موقت برای ایمپلنت تک دندان و چندگانه کاربرد مهمی دارد و در موفقیت نهایی ایمپلنت بسیار مؤثر است.

چه چیزی باعث افتادن ایمپلنت دندان می‌شود؟ 8 دلیل موثر

حالا که با لق شدن اجزای مختلف ایمپلنت آشنا شدید. در این بخش به علل مختلفی که باعث لق شدن ایمپلنت می‌شوند می‌پردازیم. برای هر فردی یک علت یا علل مختلف می‌تواند منجر به لق شدن ایمپلنت شود. در ادامه مهم‌ترین عواملی که باعث افتادن ایمپلنت شما می‌شود را توضیح می‌دهیم.

1) مواد بی‌کیفیت؛ افتادن و لق شدن زودهنگام ایمپلنت

در ایمپلنت درصورتی‌که مواد استفاده شده از کیفیت پایینی برخوردار باشند، ممکن است با شکست مواجه شود. مواد باکیفیت پایین، مقاومت کافی برای حمایت از ایمپلنت را ندارند. همچنین ممکن است به‌خوبی با استخوان اطراف پیوند نخورند. در برخی موارد، مواد بی‌کیفیت نیز ممکن است منجر به عفونت شوند. مواد بی‌کیفیت به دلایل ذکر شده منجر به افتادن ایمپلنت می‌شود. با وجود هزینه ایمپلنت، بهتر است در انتخاب کلینیک و پزشک معالج خود دقت کافی را داشته باشید.

2) کاشت نامناسب ایمپلنت؛ تاثیر تخصص دندانپزشک بر کیفیت ایمپلنت

انجام ایمپلنت نیاز به تخصص و تجربه زیادی دارد. اگر شما عزیزان نزد دندانپزشک بی تجربه برای انجام ایمپلنت بروید امکان افتادن ایمپلنت شما بسیار زیاد است. اگر دندانپزشک مراحل اجرای ایمپلنت را به‌درستی انجام ندهد، ایمپلنت نیز اصولی کاشته نمی‌شود. کاشت نامناسب می‌تواند باعث شل‌شدن ایمپلنت به‌مرورزمان و در نهایت افتادن آن شود. جهت انجام اصولی ایمپلنت حتماً به کلینیک دندانپزشکی تاج مراجعه نمایید.

عصب آسیب دیده از شایع‌ترین دلیل شکست ایمپلنت دندان

3) عصب آسیب دیده؛ از شایع‌ترین دلیل شکست ایمپلنت دندان

یکی از شایع‌ترین دلایل شکست ایمپلنت دندان، آسیب به عصبی است که از استخوان فک می‌گذرد. هنگامی که این عصب آسیب می‌بیند، می‌تواند باعث شل‌شدن ایمپلنت و در نهایت افتادن آن شود. چند راه مختلف وجود دارد که عصب می‌تواند آسیب ببیند. یکی در حین عمل جراحی است. اگر جراح به طور تصادفی عصب را در حین جراحی قطع کند یا به آن آسیب برساند، مشکلاتی را ایجاد می‌کند. یکی دیگر از راه‌هایی که می‌تواند به عصب آسیب برساند، وجود عفونت در استخوان فک است. این عفونت می‌تواند باعث التهاب و فشار روی عصب و منجر به آسیب شود.

4) تناسب نامناسب ایمپلنت؛ فیت نشدن درست ایمپلنت

فیت نامناسب ایمپلنت می‌تواند باعث شکست ایمپلنت دندان شود؛ زیرا پشتیبانی کافی برای ماندن در جای خود را ندارد. همچنین استخوان اطراف ممکن است به اندازه کافی قوی نباشد که ایمپلنت را در جای خود نگه دارد. علاوه بر این، اگر بافت کافی در اطراف ایمپلنت وجود نداشته باشد. ایمپلنت می‌تواند شل شده و در نهایت بیفتد.

5) پری ایمپلنتیت؛ بیماری التهابی لثه

پری ایمپلنتیت، التهاب بافت اطراف ایمپلنت است. پری ایمپلنتیت توسط باکتری‌هایی ایجاد می‌شود که زیر خط لثه قرار می‌گیرند. این باکتری‌ها به استخوان اطراف ایمپلنت حمله می‌کنند. پری ایمپلنتیت ممکن است بلافاصله پس از کاشت ایمپلنت اتفاق بیفتد یا ممکن است در طول زمان ایجاد شود. علائم شامل قرمزی و تورم لثه، درد و خونریزی است.

6) سیگار کشیدن؛ موفقیت کمتر در اجرای ایمپلنت

مطالعات نشان داده است که احتمال شکست ایمپلنت در افراد سیگاری تا 20 درصد بیشتر از افراد غیر سیگاری است. چند دلیل وجود دارد که سیگار کشیدن یک عامل خطر بزرگ افتادن ایمپلنت است.

  • اولاً استفاده از تنباکو می‌تواند باعث بیماری لثه شود. بیماری لثه منجر به تحلیل استخوان و در نهایت باعث شل‌شدن و افتادن ایمپلنت می‌شود.
  • دوم، سیگار کشیدن جریان خون را کاهش می‌دهد. به این معنی که روند بهبودی پس از جراحی طولانی‌تر خواهد بود و موفقیت کمتری خواهد داشت.
  • در نهایت، مواد شیمیایی موجود در سیگار واقعاً می‌توانند تیتانیوم موجود در ایمپلنت‌ها را تجزیه و باعث از کار افتادن آن‌ها شوند.

به افراد سیگاری انجام ایمپلنت توصیه نمی‌شود. اگر ایمپلنت دارید استعمال سیگار را به حداقل برسانید.

مهمترین دلایل کاهش تراکم استخوان

7) کاهش تراکم استخوان؛ مهمترین دلایل کاهش تراکم استخوان چیست؟

ایمپلنت دندانی یک پایه فلزی است که با جراحی در استخوان فک قرار می‌گیرد. ایمپلنت جایگزینی برای دندان از دست رفته است. پایه فلزی با استخوان فک ترکیب می‌شود و به‌عنوان پایه‌ای محکم برای دندان مصنوعی عمل می‌کند. اگر تراکم استخوان اطراف ایمپلنت شروع به تحلیل کند، باعث شل‌شدن ایمپلنت و در نهایت افتادن آن می‌شود. دلایل زیادی برای کاهش تراکم استخوان وجود دارد. برخی علل کاهش تراکم استخوان عبارت‌اند از:

  • پوکی‌استخوان
  • ضربه
  • برخی داروها

یکی از دلایل شایع کاهش تراکم استخوان، بیماری پریودنتال است. بیماری پریودنتال یک عفونت باکتریایی لثه است که باعث تجزیه استخوان و بافت هم‌بند اطراف دندان می‌شود. بیماری پریودنتال منجر به از دست دادن استخوان و در نهایت باعث افتادن ایمپلنت می‌شود.

8) بهداشت ضعیف دهان؛ تحریک و التهاب لثه

بهداشت نامناسب دهان نیز می‌تواند منجر به افتادن ایمپلنت شود. اگر پلاک از اطراف ایمپلنت برداشته نشود، باعث تحریک و التهاب لثه می‌شود. التهاب لثه منجر به از بین رفتن تکیه‌گاه استخوان و بافت می‌شود و منجر به افتادن ایمپلنت می‌گردد. زمانی که ایمپلنت دارید باید به بهداشت دهان و دندان خود بیشتر توجه داشته باشید.

از کجا بفهمم ایمپلنت شل شده است؟ نشانه‌های شل بودن ایمپلنت دندان

زمانی که ایمپلنت دندان می‌افتد؛ موضوعی جدی است که نیاز به توجه فوری دندانپزشک ایمپلنت دارد. چندین نشانه وجود دارد که نشان‌دهنده شل بودن ایمپلنت است. مهم‌ترین نشانه‌های شل بودن ایمپلنت دندان عبارت‌اند از:

  • تورم یا کبودی اطراف لثه
  • خونریزی از لثه
  • درد در محل ایمپلنت
  • لق شدن دندان در نزدیکی ایمپلنت
  • مشکل در خوردن یا صحبت کردن

اگر متوجه هر یک از این علائم شدید، فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرید. لق شدن ایمپلنت می‌تواند منجر به آسیب بیشتر به دندان‌های اطراف و همچنین عفونت شود. بااین‌حال، با درمان سریع، ایمپلنت‌ می‌تواند با موفقیت دوباره محکم شود.

اگر پیچ ایمپلنت بیفتد چه کنیم؟

شناخت علائم شل‌شدن پیچ ایمپلنت دندانی می‌تواند به شما در جلوگیری از افتادن پیچ ایمپلنت کمک کند. در ادامه نشانه‌های رایجی را اشاره می‌کنیم که باید مراقب آنها باشید:

  • هنگامی که در ایمپلنت احساس لرزش می‌کنید. همچنین هنگامی که ایمپلنت را با زبان یا انگشت خود لمس می‌کنید کمی حرکت می‌کند.
  • درد یا ناراحتی مداوم در اطراف محل ایمپلنت می‌تواند نشان‌دهنده وجود مشکل باشد.
  • تورم، قرمزی یا علائم عفونت، مانند چرک در اطراف ناحیه ایمپلنت، نشانه‌های واضحی هستند که نشان‌دهنده وجود مشکلی است.
  • زمانی که لثه در اطراف ایمپلنت عقب رفته است.

اگر پیچ ایمپلنت بیفتد چه کنیم؟ اگر پیچ ایمپلنت دندان شما افتاد. آرامش خود را حفظ کنید و از هراس بپرهیزید. مهم است که شرایط را با دقت مدیریت کنید.

  • در صورت امکان، پیچ ایمپلنت را پیدا کرده و ذخیره کنید. پیچ ایمپلنت را در یک ظرف تمیز قرار دهید.
  • خودتان پیچ را لمس نکنید. سعی نکنید پیچ ایمپلنت را دوباره وارد لثه خود کنید. این کار می‌تواند باعث آسیب یا عفونت بیشتر شود.
  • در اسرع وقت با دندانپزشک خود تماس بگیرید تا آنچه را که اتفاق افتاده توضیح دهد.

اقدام سریع می‌تواند به جلوگیری از عوارض کمک کند. افتادن پیج ایمپلنت خطرناک است. اگر برای وصل کردن دوباره ایمپلنت اقدام نکنید؛ احتمال ورود باکتری و میکروب‌های زیاد به فضای لثه، گردن و حتی قلب شما وجود دارد.

مراقبت از ایمپلنت

نحوه مراقبت از ایمپلنت؛ چگونه از افتادن و شل‌شدن ایمپلنت جلوگیری کنم؟

ایمپلنت روشی محبوب برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته است. ایمپلنت معمولاً از تیتانیوم ساخته می‌شود. در استخوان فک قرار می‌گیرد و به‌مرورزمان با استخوان ترکیب می‌شود. ایمپلنت با مراقبت مناسب می‌تواند یک عمر دوام بیاورد. در اینجا چند نکته در مورد نحوه مراقبت از ایمپلنت آورده شده است.

  • توصیه‌های دندانپزشکان را دنبال کنید: برای معاینات و تمیز کردن منظم به دندانپزشک یا جراح دهان مراجعه کنید. آنها قادر خواهند بود هر گونه مشکل در ایمپلنت یا بافت اطراف را بررسی کنند.
  • بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید: دندان‌های خود را مرتب مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. رعایت بهداشت دندان به حذف پلاک از اطراف ایمپلنت و کاهش خطر عفونت کمک می‌کند.
  • از خوردن غذاهای سفت خودداری کنید: از جویدن غذاهای سفت و چسبنده یا استفاده از دندان به‌عنوان ابزار خودداری کنید. این می‌تواند به ایمپلنت آسیب برساند یا باعث شل‌شدن یا از کار افتادن آن شود.

افرادی که ایمپلنت دارند برای دوام بیشتر باید مراقبت‌های خاصی را انجام دهند. برای طول عمر بیشتر ایمپلنت مراقبت‌های خاص را از دندانپزشک خود جویا شوید.

جلوگیری از افتادن ایمپلنت با انجام اصولی ایمپلنت در کلینیک دندانپزشکی تاج

در این مطلب درباره افتادن ایمپلنت نکات مهمی را مطرح کردیم. در افتادن یا شل‌شدن ایمپلنت عوامل مختلفی دخیل هستند. زمانی که احساس کردید ایمپلنت شما شل شده باید سریعاً به دندانپزشک مراجعه نمایید. مراجعه به موقع شما هم مانع افتادن ایمپلنت می‌شود و هم از ورود میکروب به لثه جلوگیری می‌کند.

جهت انجام هرگونه مراقبت دندانی می‌توانید به کلینیک شبانه روزی دندانپزشکی تاج مراجعه نمایید. کلینیک دندانپزشکی تاج به صورت 24 ساعته در خدمت شما عزیزان است. جهت رزرو وقت می‌توانید به صورت آنلاین اقدام کنید یا با شماره 02191304790 تماس بگیرید. کلینیک دندانپزشکی تاج تمام خدمات دندانپزشکی به بزرگسالان و کودکان را برای شما عزیزان انجام می‌دهد.

سؤالات متداول

اگر پیچ ایمپلنت بیرون بیاید چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر پیچ ایمپلنت بیرون بیاید، می‌تواند باعث ناراحتی و عوارض احتمالی شود. این ناحیه ممکن است در معرض باکتری قرار گیرد و منجر به عفونت شود. مهم است که پیچ را ذخیره کنید. از دست زدن به آن ناحیه خودداری کنید. برای مشاوره و درمان حرفه‌ای فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرید.

آیا می‌توان پیچ ایمپلنت دندان را تعویض کرد؟

بله پیچ ایمپلنت دندان قابل تعویض است. بسته به علت، متخصص ایمپلنت شما ممکن است تعویض پیچ را با پیچ جدید توصیه کند.

اجزای یک ایمپلنت دندانی چیست؟

ایمپلنت از سه قسمت به نام‌های فیکسچر ایمپلنت، اباتمنت و تاج ایمپلنت تشکیل شده است. فیکسچرها و اباتمنت‌های ایمپلنت اغلب از فلز ساخته می‌شوند. در حالی که روکش‌ از مواد گوناگونی تهیه می‌شود.

آیا می‌توان ایمپلنت قدیمی را برداشت و ایمپلنت جدید گذاشت؟

در برخی موارد نادر، امکان قرار دادن ایمپلنت دندانی جدید بلافاصله پس از برداشتن ایمپلنت قدیمی وجود دارد. اگر تراکم استخوان فک کافی دارید. ناحیه اطراف محل ایمپلنت عاری از بیماری لثه و سایر عفونت‌های دهانی است، ممکن است گزینه مناسبی برای شما باشد.

این مطلب چقدر برایتان مفید بود؟

امتیاز از راست به چپ افزایش میابد

میانگین امتیازات / 5. تعداد امتیازات

تاکنون کسی امتیازی نداده، شما اولین نفر باشید

نظر بدهید
لطفا تمامی موارد خواسته شده را وارد نمایید.

ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

وارد کردن موارد ضروری الزامیست.