اقدامات و مراقبت های مهم بعد جراحی دندان (نکات طلایی)
در صورتی که دندان را به علت پوسیدگی و تخریب عمیق آن نتواند ترمیم کرد، یا به دلیل قرارگیری نامناسب آن به صورت تهدیدی برای دندانهای دیگر باشد، ممکن است لازم باشد آن را جراحی کرد. جراحی دندان فرآیندی پیچیدهتر از کشیدن دندان به روش معمولی است و بنابراین مراقبتهای بعد از این دو درمان نیز با هم متفاوت خواهند بود. در این مقاله به توضیح ساده مراقبت های بعد از جراحی دندان میپردازیم. اگر شما هم به تازگی دندان خود را جراحی کردهاید میتوانید از این توضیحات استفاده کنید.
مراقبتهای بعد از جراحی دندان چیست؟
بعد از جراحی دندان لازم است به برخی نکات و دستورالعمل ها توجه کنید. این دستورالعملها توسط جراح به شما ارائه میشود و مهمترین آنها شامل موارد زیر میشوند:
- گازی که جراح در محل دندان کشیده شده قرار داده را به دست کم به مدت 30 تا 45 دقیقه به طور مداوم ولی با فشار کم گاز بگیرید.
- از مکیدن و تف کردن آب دهان به صورت بیش از اندازه خودداری کنید.
- در روز اول، از خوردن غذاهای سفت و نوشیدنیهای گرم اجتناب کنید.
- از مصرف دخانیات مطلقاً خودداری کنید.
- استفاده از نی جهت نوشیدن مایعات تا 8-4 ساعت پس از جراحی ممنوع است زیرا میتواند باعث خونریزی شود.
- در 24 ساعت اول، مسواک زدن در ناحیه دندان کشیده شده توصیه نمیشود.
- از روز دوم، میتوانید از دهانشویه یا محلول رقیق نمکی به مدت 10 ثانیه استفاده کنید.
- خروج و نشت خون از محل دندان کشیده شده در مدت 1 تا 2 روز طبیعی است و نیازی به مراجعه به دندانپزشک ندارد.
- در صورتی که خونریزی داشتید، یک تکه گاز استریل مرطوب را روی محل دندان کشیده شده قرار داده و با فشار ملایم دهان را ببندید و از کمپرس سرد استفاده کنید.
- در صورتی که خونریزی شدید و تورم غیر قابل کنترل باشد، با واحد مراقبت درمانی تماس بگیرید و از استفاده از داروها و مواد مختلف بر روی محل دندان کشیده شده خودداری کنید.
- در صورت داشتن درد بعد از جراحی دندان، از داروهای تجویز شده توسط دندانپزشک استفاده کنید و در صورت نیاز به تغییر آن، با پزشک خود مشورت کنید.
- گاهی اوقات، به علت درآمدن لخته خون از حفره دندان کشیده شده، عارضهای به نام “درای ساکت” (حفره خشک) ایجاد میشود که با درد شدید همراه است. در صورت بروز این عارضه، حتماً به کلینیک مراجعه کنید.
- دهان تا چند روز بعد از جراحی دندان، بدبویی و بوی نامطبوعی دارد که طبیعی است و نشانه وجود عفونت نیست.
در صورت بروز عوارض احتمالی بعد از جراحی دندان چه کنیم؟
ممکن است بعد از جراحی دندان، با عوارض یا خطراتی روبرو شوید. البته اگر به نکات و مراقبتهای بعد از جراحی دندان توجه کنید اتفاقی رخ نمیدهد. اما اگر به هر دلیلی شاهد هر یک از موارد زیر بودید، اقداماتی باید انجام دهید:
بوی بد دهان
بدبویی و بوی نامطبوعی دهان، خونابه و وجود قشر خاکستری بر روی زخم پس از جراحی دندان طبیعی است و معمولاً پس از 24 ساعت بهبود مییابد. برای کاهش این علائم، میتوانید از دهانشویه استفاده کنید. در صورتی که علائم شدیدتری مانند خونریزی شدید، تورم غیر قابل کنترل، درد شدید و یا علائم عفونتی دیگر داشته باشید، باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
خونریزی
در صورتی که بعد از جراحی دندان خونریزی اتفاق افتد، میتوانید با قرار دادن یک تکه گاز استریل مرطوب بر روی محل خونریزی، با فشار ملایم آن را متوقف کنید. بهتر است این کار را به مدت حداقل 30 دقیقه انجام دهید تا خونریزی کنترل شود. در صورتی که خونریزی همچنان ادامه دارد، باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
باز نشدن دهان
در مراقبت های بعد از جراحی دندان گفته میشود که اگر پس از جراحی دندان، دهان شما به طور کامل باز نمیشود، در ابتدا بهتر است کمی صبر کنید زیرا تا یک هفته پس از جراحی، این مشکل معمولاً به خودی خود حل میشود. اما اگر مشکل شما بعد از یک هفته همچنان ادامه دارد، میتوانید از کمپرس گرم استفاده کنید. برای این کار، میتوانید یک حوله را در آب گرم بخیسانید و آن را روی مفصل فک خود قرار دهید و به مدت 15 تا 20 دقیقه نگه دارید. این کار باعث گرم شدن مفصل فک و کمک به باز شدن دهان شما میشود. اگر این روش مشکل شما را حل نکرد، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
عفونت و تب و لرز
در صورتی که پس از جراحی دندان، علائمی مانند بوی عفونت، درد شدید، تب و لرز، تورم شدید و یا افزایش درد در محل جراحی داشته باشید، باید به کلینیک دندانپزشکی خود یا به یک پزشک مراجعه کنید. این علائم ممکن است نشان دهنده عفونت جدی باشند که نیاز به درمان دارد. در صورتی که علائم شما شدید باشند، بهتر است تا هر چه سریعتر مراقبت پزشکی لازم را دریافت کنید تا بهبودی سریعتر اتفاق بیافتد.
ورم
اگر تورم در ناحیه جراحی احساس میکنید، میتوانید از کمپرس گرم استفاده کنید. از روز دوم پس از جراحی، میتوانید ناحیه صورتی که تورم دارد را با یک حوله یا دستمال نرم و گرم کمپرس کنید. این کار به دلیل افزایش جریان خون در ناحیه تورم دیده شده و باعث بهبود و کاهش تورم میشود. اما در صورتی که تورم شدید باشد و همراه با درد و علائم دیگری باشد، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا بررسی شود که آیا این تورم علائمی از عفونت دارد یا خیر و در صورت نیاز به درمان مناسب بپردازد.
درد
در صورتی که پس از جراحی دندان درد دارید، بهتر است از مسکنهایی که توسط دندانپزشک شما تجویز شده استفاده کنید. این مسکنها معمولاً شامل استامینوفن، ایبوپروفن و یا کدئین هستند. اما بهتر است قبل از مصرف هرگونه دارو، با دندانپزشک خود مشورت کنید. همچنین، بهتر است در شرایطی که درد شما شدید است و یا بعد از مصرف مسکنهای تجویز شده توسط دندانپزشک شما درد شما کاهش نیافت، به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا علت درد را بررسی کرده و درمان مناسب را تجویز کند.
خونریزی شدید
اگر خونریزی شما شدید است و به طور مداوم ادامه دارد، باید به کلینیک دندانپزشکی خود مراجعه کنید. خونریزی شدید ممکن است نشان دهنده وجود مشکل جدی باشد، مانند شکستگی عظام دندانی، عفونت یا خونریزی از عروق خونی. بهتر است به سرعت درمان کنید تا جلوی مشکلات بیشتر گرفته شود. در صورتی که خونریزی شدید همراه با درد شدید، تب و لرز، تورم شدید و یا علائم دیگری باشد، بهتر است بلافاصله به کلینیک دندانپزشکی خود مراجعه کنید.