بی مزه شدن غذا در دهان؛ دلایل پنهان، نشانه‌های هشدار و راهکارهای درمانی

بی مزه شدن غذا در دهان یکی از آزاردهنده‌ترین مشکلاتی است که تجربه آن می‌تواند لذت خوردن غذاهای خوشمزه را از بین ببرد. در این حالت، اشتها کاهش پیدا کرده و فرد دچار مشکلاتی مانند سوء تغذیه خواهد شد. احساس نکردن طعم غذا اغلب نشان‌دهنده کاهش احساس چشایی یا تداخل تاثیر و عوارض ناشی از مصرف بعضی از داروها است.

بی مزه شدن طعم غذا در دهان معمولاً با علائم دیگری مانند: خشکی دهان و کاهش احساس بویایی همراه است. خوشبخانه در بیشتر موارد این علائم موقتی و بی‌خطر هستند؛ اما در برخی موارد، هشداری جدی درباره ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند مشکلات عصبی، کمبود ویتامین‌ها و ابتلا به عفونت‌های ویروسی است. بنابراین توجه به این علائم و درمان به ‌موقع آن‌ از اهمیت زیادی برخوردار است.

در این سری از مقالات دندانپزشکی شبانه روزی تاج قصد داریم در خصوص بی مزه شدن غذا در دهان، دلایل پنهان، نشانه‌های هشدار دهنده و راهکارهای موثر درمانی آن صحبت کنیم. مانند همیشه مهمان مقاله ما باشید تا در خصوص این موضوع جذاب بیشتر بدانید.

دلایل بی مزه شدن طعم غذا در دهان؛ از عفونت‌ تا اختلالات عصبی

بی مزه شدن طعم غذا در دهان معمولاً ریشه در بیماری‌های جسمی و عصبی دارد. گاهی این مشکل به ‌دلیل یک سرماخوردگی ساده ایجاد شده و گاهی اوقات علامت هشدار دهنده ابتلا به یک بیماری‌ جدی‌ است. اطلاع دقیق از دلایل بروز علائم، اولین گام موثر برای درمان سریع و جلوگیری از پیشرفت آن است. در ادامه به مهم‌ترین دلایل بی مزه شدن طعم غذا در دهان اشاره می‌کنیم.

1. عفونت‌های ویروسی و باکتریایی؛ مقصر مختل شدن عملکرد گیرنده‌های چشایی

ابتلا به سرماخوردگی، آنفلوآنزا، کرونا و سایر عفونت‌های تنفسی باعث التهاب مخاط دهان و بینی می‌شوند. این التهاب عملکرد گیرنده‌های چشایی و بویایی را مختل می‌کند. با مختل شدن گیرنده‌های چشایی و بویایی طعم غذا کاهش یافته و در موارد شدید کاملاً از بین می‌رود. برای درمان تلخی دهان در سرماخوردگی می‌توانید ادامس‌های بدون شکر را امتحان کنید.

2. خشکی دهان و کاهش ترشح بزاق؛ علت شایع بی مزه شدن طعم غذا

کاهش ترشح بزاق و به دنبال آن خشکی دهان یا زروستومیا یکی از دلایل شایع بی‌مزه شدن طعم غذا است. بزاق نقش مهمی در حل شدن مواد غذایی و انتقال مولکول‌های طعم غذا به گیرنده‌های چشایی دارد. بدون ترشح بزاق، طعم غذا اصلا احساس نمی‌شود.

3. مصرف داروهای خاص، یکی از مهم‎ترین علل کاهش عملکرد گیرنده چشایی

مصرف تعدادی از داروها مانند: آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضدافسردگی، شیمی‌درمانی و داروهای فشار خون باعث اختلال در حس چشایی می‌شوند. این داروها با تأثیر روی گیرنده‌های چشایی و کاهش ترشح بزاق، باعث مزه بد دهان می‌شوند. مصرف مداوم داروهای خاص در بعضی از موارد باعث از بین رفتن دائمی احساس طعم غذا می‌شود.

4. کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی؛ متداول‌ترین علت کاهش حس چشایی و زخم دهان

کمبود ماده زینک (روی)، ویتامین B12 و آهن مستقیماً با کاهش حس چشایی در ارتباط است. این ریزمغذی‌ها نقش حیاتی در عملکرد اعصاب حسی دارند. کمبود شدید این مواد اغلب با علائم دیگری مانند: زخم دهان و ضعف بدنی همراه است.

5. آسیب عصبی یا اختلالات نورولوژیک؛ یکی از علل مهم کاهش درک غذا

آسیب به اعصاب مغزی مسئول احساس چشایی مانند: عصب فاسیال یا گلوفارنژیال، باعث اختلال در درک طعم می‌شود. برای مثال بیماری‌های ام‌اس، پارکینسون و سکته مغزی روی حس چشایی تأثیر می‌گذارند. این نوع آسیب‌ها معمولاً با علائم دیگری مانند: لکنت زبان و فلج عضلات همراه هستند.

6. استعمال دخانیات؛ مقصر اصلی کاهش توانایی تشخیص طعم

دقیقا همانند علت اصلی تلخی دهان در سرماخوردگی، مصرف طولانی ‌مدت سیگار و نوشیدنی‌های الکلی نیز باعث آسیب به گیرنده‌های چشایی و کاهش توانایی تشخیص طعم غذا می‌شود. استعمال دخانیات ترشح بزاق را کاهش داده و محیط دهان را خشک می‌کنند. توقف مصرف دخانیات یکی از گام‌های موثر برای بازگشت حس چشایی است.

7. ارتباط بیماری‌های دهان و دندان با اختلال در عملکرد گیرنده‌های چشایی

عفونت‌ لثه، پوسیدگی دندان و زخم‌ لثه باعث التهاب دهان می‌شوند. التهاب دهان باعث اختلال در عملکرد گیرنده‌های چشایی شده و احساس طعم غذا را تحت تأثیر قرار می‌دهند. بوی بد دندان روکش شده نیز یکی از نشانه‌های عفونت‌ مخفی در دهان است که ممکن است حس چشایی را مختل کند.

8. سرطان دهان؛ خطرناک ترین علت مزه بد دهان و کاهش حس چشایی

تومور بافت زبان یا حلق و همچنین شروع روند درمان‌هایی مانند رادیوتراپی و شیمی درمانی باعث آسیب به سلول‌های چشایی زبان می‌شود. این عارضه گاهی موقت بوده و پس از پایان روند درمان سرطان دهان بهبود پیدا می‌کند. با این حال در موارد شدیدتر این علائم در برخی از بیماران به ‌صورت دائمی باقی می‌ماند.

نکته: عدم توجه به علائم ذکر شده مانند از دست دادن حس چشایی ممکن است سبب بروز مشکلات جدی‌تری مانند: التهاب شدید دهان شود. بنابراین درنظر گرفتن علائم و درمان سریع آن، اولین قدم برای حفظ سلامت و جلوگیری از ابتلا به مشکلات جدی‌تر است.

علائم همراه با بی مزه شدن طعم غذا در دهان؛ کدام نشانه‌ها باید جدی گرفته شوند؟

بی مزه شدن غذا در دهان زمانی به عنوان یک علائم خطرناک قلمداد می‌شود که همراه با علائم متعددی مانند: تورم شدید، التهاب لثه و درد دهان پس از مصرف غذا باشد. البته در صورتی که پس از یک هفته درمان، همچنان قادر به احساس طعم غذا نبودید باید برای درمان مجدد اقدام کنید. در ادامه به مهم‌ترین علائمی که باید در هنگام مشاهده برای درمان سریع اقدام کنید؛ اشاره می‌کنیم.

1. کاهش یا فقدان کامل حس چشایی؛ ناشی از ابتلا به بیماری یا مشکلات عصبی

از دست دادن کامل حس چشایی یا کاهش آن یکی از دلایل اصلی بی مزه شدن غذا در دهان است که می‌تواند ناشی از ابتلا به بیماری، اختلالات عصبی و یا مصرف داروهای خاص باشد. پس از مشاهده این علائم برای بررسی علت و درمان با پزشک متخصص مشورت کنید.

2. بوی بد دهان؛ یکی از علل شایع مشکلات مرتبط با دهان و دندان

بوی بد دهان ممکن است به دلایلی مانند: عفونت‌ دندان، بیماری‌های لثه و یا مشکلات گوارشی ایجاد شود. علاوه بر این، ابتلا به بیماری‌های خطرناکی مانند: تبخال دهان و اختلالات سیستمیک نیز باعث بروز این علائم می‌شوند. بنابراین شناسایی دقیق علت بوی بد دهان و درمان سریع آن، از بروز مشکلات شدیدتر جلوگیری می‌کند.

3. تغییر در احساس طعم‌‌ها؛ علامت هشدار دهنده اختلالات عصبی شدید

تغییر در احساس طعم‌هایی مانند: شیرینی، شوری و یا تلخی نشانه‌ای از اختلالات عصبی و یا تأثیر بعضی از داروها است. جالب است که بدانید اختلالات عصبی شدید و مصرف بعضی از داروهای مرتبط با کاهش استرس در بعضی از افراد باعث تغییر احساس طعم غذاها شده و این افراد طعم‌های خاصی را به شکل دیگری مانند: احساس تلخی پس از مصرف غذاهای شور، احساس می‌کنند. با استفاده از روش‌های درمان خانگی بی مزه شدن دهان مانند مصرف دمنوش زنجبیل می‌توانید با سرعت بیشتری مشکل خود را درمان کنید.

4. احساس طعم فلز در دهان؛ کبد و تلخی دهان

جالب است که بدانید از لحاظ پزشکی کبد و تلخی دهان هم تا حدودی بهم وابسته هستند. احساس طعم فلزی یا تلخی در دهان در بیشتر موارد به دلیل ابتلا به بیماری‌های مرتبط با کبد مانند کبد چرب است. علاوه بر این در موارد اندکی نیز احساس طعم فلز در دهان به تغییرات هورمونی ناشی از بارداری و اختلالات غده تیروئید مربوط می‌شود. برای رفع احساس تلخی در دهان، سریعا برای درمان مشکلاتی مانند: کبد چرب و اختلالات هورمونی غیر طبیعی اقدام فرمایید.

نکته: برای بررسی دقیق علت علائم و شروع روند درمان، نیاز به معاینات پزشکی دقیق و انجام آزمایش وجود دارد. در بیشتر موارد با استفاده از روش‌های درمان خانگی بی مزه شدن دهان مانند: مصرف غذاهای تقویت کننده حس چشایی و بعضی از دمنوش‌های گیاهی می‌توان برای همیشه این مشکل را درمان کرد.

تأثیر داروها روی بی مزه شدن غذا در دهان؛ بررسی اثر مصرف داروها روی حس چشایی

داروها یکی از علل شایع بی مزه شدن غذا در دهان هستند. بسیاری از داروها، مخصوصا داروهای ضد التهاب، شیمی‌درمانی، و داروهای موثر برای برای مشکلات دهان و دندان مانند انواع دهان شویه برای عفونت لثه، باعث تغییر و یا از دست رفتن حس چشایی می‌شوند.

این تغییرات معمولاً به دنبال تأثیر داروها روی سیستم عصبی و تغییر در میزان ترشح بزاق دهان رخ می‌دهند. در برخی از موارد، اثرات جانبی داروها می‌تواند به ‌طور موقت یا دائمی عملکرد حس چشایی را مختل کند. در ادامه به تاثیر موثرترین داروها در تغییر احساس چشایی اشاره می‌کنیم.

داروها تأثیرات متفاوتی روی احساس چشایی دارند. بنابراین مصرف برخی از آن‌ها ممکن است به بی مزه شدن طعم غذا در دهان منجر شود. در صورت بروز چنین عوارضی، توصیه می‌شود با پزشک خود مشورت کرده و در صورت صلاحدید پزشک از داروهای جایگزین استفاده کنید.

دندان‌پزشکی شبانه‌روزی تاج؛ همراه همیشگی شما برای لبخند زیبا

دندان‌پزشکی شبانه ‌روزی تاج با تیمی حرفه‌ای و تجهیزات پیشرفته، بهترین خدمات دندان‌پزشکی، از درمان‌های اورژانسی تا خدمات زیبایی و ترمیمی را در هر ساعت از شبانه‌روز ارائه می‌دهد. با مراجعه به دندان‌پزشکی تاج می‌توانید انتظار لبخندی سالم و درخشان داشته باشید. این مرکز به‌ طور تخصصی تمام مشکلات دهان و دندان را درمان می‌کند.

اگر با مشکل بی مزه شدن غذا در دهان روبه‌رو هستید، دندان‌پزشکی شبانه‌روزی تاج راه‌ حل‌های سریع و مؤثری را ارائه می‌دهد. عفونت‌های دهانی، بیماری‌های لثه و خشکی دهان می‌توانند باعث بروز این مشکل شوند. در این مرکز با استفاده از درمان‌های تخصصی این مشکلات به سرعت حل خواهند شد. در دندان‌پزشکی تاج همیشه در کنار شما هستیم تا به شما کمک کنیم دوباره طعم دلنشین غذاها را همراه با لبخندی زیبا و سالم تجربه کنید!

آدرس کلینیک تاج: جنت آباد مرکزی، تقاطع نیایش ( چهار راه ایرانپارس) طبقه فوقانی بانک سپه

صفحه اینستاگرام کلینیک دندانپزشکی تاج

جمع‌بندی؛ با بی مزه شدن غذا در دهان خداحافظی کنید!

بی مزه شدن طعم غذا در دهان ممکن است ناشی از مواردی مانند: خرابی دندان، عوارض دارو و ابتلا به بیماری‌های داخلی باشد. بنابراین برای درمان این مشکل لازم است ابتدا علت و سایر علائم بیماری تشخیص داده شود.  

موثرترین و متداول‌ترین روش‌های درمان بی مزه شدن طعم غذا در دهان شامل: درمان التهاب دندان، استفاده از دهان‌شویه‌های مخصوص، مصرف مکمل‌ ویتامین و در برخی موارد تغییر و قطع موقت داروهای مصرفی است.

جالب است که بدانید نتایج یکی از یافته‌های علمی جدید در زمینه درمان بی مزه شدن طعم غذا در دهان، نشان داده‌ است که مصرف زینک می‌تواند تأثیرات مثبتی در بهبود عملکرد چشایی افراد مبتلا به اختلالات چشایی داشته باشد. توجه داشته باشید برای درمان این اختلال مراجعه به پزشک متخصص الزامی است.

سوالات متداول

1- متداول‌ترین علل بی مزه شدن طعم غذا در دهان چیست؟

متداول‌ترین علل بی مزه شدن غذا در دهان شامل: عفونت‌ لثه، خشکی دهان و یا مصرف داروهای خاص است.

2- بهترین روش‌های درمان خانگی برای بی مزه شدن طعم غذا چه روش‌هایی هستند؟

مسواک زدن آرام سطح زبان، نوشیدن آب‌ لیمو رقیق‌شده و جویدن میخک می‌توانند گیرنده‌های چشایی را تحریک کرده و به بازگشت حس چشایی کمک کنند.

3- موثرترین روش‌های پیشگیری از بی مزه شدن طعم غذا در دهان چه روش‌هایی هستند؟

رعایت بهداشت و درمان سریع بیماری‌های دهان و دندان جزء موثرترین اقدامات برای جلوگیری از ابتلا به مشکلات مرتبط با خشکی دهان و کاهش احساس چشایی هستند.

4- آیا تبخال دهان می‌تواند باعث بی مزه شدن غذا شود؟

بله؛ تبخال دهان و سایر عفونت‌های داخل دهان، حس چشایی را تحت تأثیر قرار داده و باعث بی مزه شدن غذا در دهان می‌شوند.

5- آیا بی مزه شدن غذا در دهان نشانه‌ای از بیماری جدی است؟

خیر؛ در برخی از موارد بی مزه شدن غذا نشانه‌ای از اختلالات داخلی و جدی مانند: دیابت، کمبود ویتامین و ابتلا به بیماری‌های مزمن است و نیاز به درمان فوری. دارد