عفونت دندان در بارداری؛ نکات مهم برای مادران آگاه!

عفونت دندان در بارداری از جمله مشکلات نگران‌کننده مادران باردار است. دوران بارداری با تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی متعددی همراه است که می‌تواند بر سلامت دهان و دندان تأثیر بگذارد. عفونت دندان در این دوره نه تنها برای مادر دردناک و ناراحت‌کننده است، بلکه ممکن است بر سلامت جنین نیز تأثیر منفی بگذارد. در این مطلب از کلینیک دندانپزشکی تاج به بررسی علل، علائم، ضرورت و روش‌های درمان عفونت دندان در بارداری می‌پردازیم. خواندن این مطلب را به همه بانوان پیشنهاد می‌دهیم.

علل عفونت دندان در بارداری؛ علت شیوع عفونت دندان در دوران بارداری چیست؟

بارداری دوران حساسی است که تغییرات عمده بدن بر سلامتی دهان و دندان مؤثر است. عفونت دندان در دوران بارداری می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که عمدتاً به تغییرات هورمونی، عادات غذایی و وضعیت بهداشت دهان و دندان مرتبط است. در ادامه به مهم‌ترین علل عفونت در دوران بارداری اشاره می‌کنیم:

1) پوسیدگی دندان؛ عامل خاموش عفونت

اکثر افراد پوسیدگی خفیف تا متوسطی در دندان‌های خود دارند که به آنها توجهی نمی‌کنند. پوسیدگی خفیف دندان می‌تواند منجر به عفونت شدید در دندان شود. قبل از اقدام برای بارداری بهتر است تمام پوسیدگی و مشکلات دندانی خود را برطرف نمایید تا در دوران بارداری با مشکلات عفونت دندان مواجه نشوید.

2) بیماری پریودنتال؛ دشمن پنهان لثه‌ها

بر اساس آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، حدود 60 تا 75 درصد از زنان در دوران بارداری مراحل اولیه بیماری پریودنتال یا ژنژیویت را تجربه می‌کنند. این بیماری، همراه با تجمع مواد غذایی و پلاک‌های باکتریایی، باعث التهاب لثه‌ها شده و در صورت عدم درمان، به عفونت شدید لثه و حتی از دست دادن دندان‌ها منجر می‌شود.

3) تغییرات هورمونی؛ نقش هورمون‌های استروژن و پروژسترون

در دوران بارداری، سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون افزایش می‌یابد. افزایش سطح هورمون‌ها می‌تواند باعث افزایش جریان خون در لثه‌ و حساسیت بیشتر آن‌ها شود. این شرایط ممکن است منجر به التهاب لثه (ژنژیویت بارداری) شود که در صورت عدم درمان به عفونت لثه و دندان منجر خواهد شد.

4) کاهش سطح ایمنی بدن؛ فرصتی برای عفونت‌های دندانی

سیستم ایمنی بدن در بارداری تا حدودی تغییر می‌کند تا از جنین محافظت شود. این کاهش ایمنی، بدن را در برابر عفونت‌های باکتریایی، از جمله عفونت‌های دندان و لثه، آسیب‌پذیرتر می‌کند. اگر هر گونه درد یا ناراحتی در دندان‌های خود حس کردید برای بررسی دقیق و جلوگیری از عفونت دندان در بارداری به دندانپزشک متخصص مراجعه نمایید. در این زمینه متخصصان بهترین کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی غرب تهران به نام تاج دنتال در خدمت شما عزیزان هستند.

5) افزایش تمایل به مصرف مواد قندی و تغییرات غذایی؛ در خطر افتادن سلامتی دندان‌ها

بسیاری از زنان باردار تمایل بیشتری به مصرف غذاهای شیرین و پر کربوهیدرات پیدا می‌کنند. این مواد غذایی باعث رشد باکتری‌های مضر در دهان شده و خطر پوسیدگی دندان و عفونت را افزایش می‌دهد. برای پیشگیری مقدار مصرف شیرینی را محدود نمایید و حتماً بعد از خوردن مواد غذایی شیرین و غذا، دندان‌های خود را مسواک بزنید.

6) تهوع و استفراغ مکرر؛ از بین برنده مینای دندان

در طول سه ماهه اولیه بارداری، استفراغ اغلب یک اتفاق رایج برای اکثر زنان است. ویار بارداری و استفراغ‌های مکرر می‌توانند اسید معده را به دهان برسانند و باعث تخریب مینای دندان و پوسیدگی شوند. اگر این اتفاق برای شما رخ می‌دهد، بلافاصله دهان خود را با آب بشویید و بعد از مدتی مسواک بزنید تا از آسیب بیشتر به مینای دندان جلوگیری کنید. برای جلوگیری از ویار بارداری اصلاً خودسرانه دارویی را مصرف نکنید. حتماً با پزشک خود مشورت نمایید.

7) عدم رعایت بهداشت دهان و دندان؛ حساس شدن دندان‌ها در این دوره خاص

برخی از زنان در دوران بارداری به دلیل حساسیت لثه‌ و افزایش تهوع، ممکن است مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را کاهش دهند. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند باعث رشد پلاک‌های باکتریایی و ایجاد پوسیدگی و عفونت دندان شود. رعایت بهداشت دهان و دندان را در دوران بارداری جدی بگیرید.

8) خشکی دهان؛ کاهش بزاق در نتیجه افزایش عفونت

برخی از زنان در دوران بارداری دچار کاهش تولید بزاق در دهان می‌شوند. بزاق نقش مهمی در شست‌وشوی باکتری‌ها و اسیدهای مضر دارد. خشکی دهان ممکن است رشد باکتری‌ها را تسریع کرده و منجر به پوسیدگی و عفونت دندان در بارداری شود. برای افزایش بزاق می‌توانید آدامس‌های بدون قند مصرف نمایید.

علائم عفونت دندان در دوران بارداری؛ نشانه‌های خطرناک که نباید نادیده بگیرید!

علائم زیادی برای عفونت دندان در دوران بارداری وجود دارد. برخی از علائم رایجی که ممکن است تجربه کنید عبارت‌اند از:

• دندان درد
• سردرد
• گوش درد
• درد فک ناشی از دندان عفونی
• حساسیت دندان‌ها
• تورم لثه، غدد گردن و فک
• طعم تلخ در دهان
• تب

همچنین ممکن است متوجه بوی بد دهان شوید که حتی پس از مسواک زدن نیز ادامه می‌یابد. علائم شما ممکن است در طول سه ماهه دوم شدیدتر شود و تا پایان بارداری ادامه یابد. برای کنترل عفونت دندان خودسرانه دارویی را مصرف نکنید. مصرف قرص سیپروفلوکساسین برای عفونت دندان در دوران بارداری به دلیل عوارض جدی و خطرناک منع مصرف دارد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، توصیه می‌شود فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید تا از بروز عوارض جدی‌تر برای خود و جنین جلوگیری شود.

عوارض عفونت دندان در بارداری؛ چگونه عفونت دندان سلامت مادر و جنین را تهدید می‌کند؟

عفونت در دوران بارداری خطراتی برای جنین هم به همراه دارد. تحقیقات ارتباطی بین بیماری شدید لثه در زنان باردار و زایمان زودرس با وزن کم هنگام تولد پیدا کرده است. نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا می‌آیند ممکن است در معرض آسیب مغزی و مشکلات بینایی و شنوایی خود باشند. علاوه بر این مهم‌ترین عوارض عفونت دندان در بارداری عبارت است از:

• افزایش خطر پره‌اکلامپسی
• گسترش عفونت به سایر قسمت‌های بدن
• تشدید بیماری‌های لثه و از دست دادن دندان
• کاهش اشتها و ضعف بدن مادر

نگران نباشید، بیماری عفونت دندان در دوران بارداری توسط دندانپزشک قابل درمان است. فقط باید جهت درمان و جلوگیری از عوارض سریع اقدام نمایید.

برای عفونت دندان در بارداری چه قرصی بخوریم؟

امکان مصرف هرگونه دارویی برای درمان عفونت دندان در دوران بارداری وجود ندارد. زیرا برخی داروها ممکن است به جنین آسیب برسانند. گر دچار عفونت دندان شده‌اید، بهتر است ابتدا به دندانپزشک مراجعه کنید تا درمان مناسب را دریافت کنید. برخی آنتی‌بیوتیک‌ها در دوران بارداری ایمن هستند و می‌توانند بدون خطر برای مادر و جنین، عفونت‌های دندانی را درمان کنند.

• آموکسی‌سیلین (Amoxicillin): آموکسی سیلین برای عفونت دندان در بارداری، بی‌خطر و مؤثر در برابر باکتری‌های دهانی است.
• کلیندامایسین (Clindamycin): در صورت حساسیت به پنی‌سیلین، جایگزین مناسبی است.
• اریترومایسین (Erythromycin): یک گزینه نسبتاً ایمن برای درمان عفونت محسوب می‌شود.

برخی آنتی‌بیوتیک‌ها برای جنین مضر هستند و نباید در بارداری مصرف شوند. مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:

• تتراسایکلین (Tetracycline): ممکن است باعث تغییر رنگ دندان‌های نوزاد شوند و پس از هفته پانزدهم بارداری مادر نباید مصرف کند.
• داکسی‌سایکلین (Doxycycline): رشد استخوان‌های جنین را مختل می‌کند.
• سیپروفلوکساسین (Ciprofloxacin): احتمال دارد بر رشد مفاصل جنین تأثیر منفی بگذارد.

با اینکه اکثر دندانپزشکان سفکسیم و مترونیدازول برای عفونت دندان را تجویز می‌کنند. اما مصرف سفیکسیم در دوران بارداری فقط با تجویز پزشک ایمن است. مترونیدازول نیز در سه‌ماهه اول ممنوع، اما در سه‌ماهه دوم و سوم ممکن است با نظر پزشک قابل مصرف باشد.

درمان عفونت دندان در بارداری با طب سنتی چگونه است؟ درمان خانگی عفونت دندان در بارداری

رفع عفونت دندان در بارداری با روش سنتی فقط شدت عفونت و درد را کاهش می‌دهد. برای درمان عفونت دندان حتماً باید به دندانپزشک مراجعه نمایید. اگر به دنبال روش‌های طبیعی هستید و می‌پرسید «برای عفونت دندان چی بخوریم؟»، این خوراکی‌ها می‌توانند کمک‌کننده باشند:

• سیر: دارای خاصیت ضدباکتری و ضدالتهاب طبیعی
• زنجبیل: تسکین‌دهنده درد و ضدالتهاب قوی
• ماست پروبیوتیک: کمک به افزایش باکتری‌های مفید و کاهش التهاب لثه
• چای سبز و بابونه: خاصیت ضدباکتری و آرام‌بخش
• میخک: جویدن یا استفاده از روغن میخک برای کاهش درد دندان
• لبنیات (شیر، پنیر، ماست): غنی از کلسیم برای تقویت دندان‌ها
• انار: مبارزه با تجمع پلاک و عفونت‌های باکتریایی

از خوردن غذاهای قندی و اسیدی (مثل نوشابه و شیرینی‌جات) خودداری کنید، زیرا باعث بدتر شدن عفونت می‌شوند.

چگونه از دندان درد و عفونت دندان در دوران بارداری پیشگیری کنیم؟ 3 نکته ساده و کاربردی

دوران بارداری با تغییرات هورمونی، افزایش نیازهای تغذیه‌ای و حساسیت بیشتر بدن همراه است که می‌تواند سلامت دهان و دندان را تحت تأثیر قرار دهد. با رعایت نکات بهداشتی و تغییرات ساده در سبک زندگی، می‌توان از دندان درد و عفونت دندان در بارداری جلوگیری کرد. در ادامه، با بهترین روش‌های پیشگیری آشنا می‌شوید.

1) رعایت بهداشت دهان و دندان؛ ساده ترین و مهم‌ترین روش

دو بار در روز مسواک بزنید و حتماً از نخ دندان استفاده کنید تا پلاک و باکتری‌ها از بین بروند. از مسواک نرم استفاده کنید تا لثه‌ها تحریک نشوند. برای انتخاب خمیردندان مناسب در دوران بارداری، حتماً با دندانپزشک خود مشورت نمایید. برای حفظ سلامت لثه‌، از دهان‌شویه‌های غیرالکلی که برای زنان باردار ایمن هستند، استفاده کنید.

2) معاینات دندانپزشکی قبل و در طول بارداری؛ جلوگیری از مشکلات بیشتر

قبل از بارداری، برای انجام معاینات دندانپزشکی دوره‌ای حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید تا از سلامت دندان‌ها و لثه‌ها مطمئن شوید. در دوران بارداری، حتی اگر مشکلی ندارید، برای چکاپ‌های منظم به دندانپزشک مراجعه نمایید تا از بروز مشکلات دندانی پیشگیری شود. حتماً به دندانپزشک اطلاع دهید که باردار هستید تا اقدامات لازم برای ایمنی بیشتر انجام شود.

3) رژیم غذایی سالم و مناسب؛ عدم مصرف غذاهای پر قند

از خوردن غذاهای شیرین و پرقند که باعث رشد باکتری‌های مضر در دهان می‌شوند، خودداری کنید. مقدار کلسیم را در رژیم غذایی خود افزایش دهید تا دندان‌ها و لثه‌های شما تقویت شوند. مواد غذایی مانند لبنیات، سبزیجات برگ‌دار و بادام منابع خوبی برای تأمین کلسیم هستند. میوه‌ها و سبزیجات تازه به تمیز شدن دندان‌ها و کاهش باکتری‌های مضر در دوران بارداری نیز کمک می‌کنند.

درمان عفونت دندان در بارداری در کلینیک دندانپزشکی تاج

در دوران بارداری، به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی، احتمال عفونت‌های دندانی افزایش می‌یابد. با رعایت بهداشت دهان، مراجعه منظم به دندانپزشک، کاهش مصرف مواد قندی و توجه به علائم هشداردهنده، می‌توان از بروز عفونت‌های دندانی جلوگیری کرد. اگر هرگونه علائمی مانند دندان‌درد، تورم لثه، خونریزی یا بوی بد دهان را تجربه کردید، بهتر است سریعاً با دندانپزشک خود مشورت کنید.

جهت پیشگیری از عفونت دندان در بارداری یا درمان می‌توانید به کلینیک دندانپزشکی تاج مراجعه نمایید. متخصصان تاج دنتال برای کمک به مادران باردار به صورت شبانه روزی آماده خدمت‌رسانی هستند. نگران هزینه‌های درمانی خود نیز نباشید. امکان پرداخت هزینه‌ها به صورت اقساطی نیز برای شما وجود دارد. جهت مشاوره با متخصصان و رزرو وقت از طریق شماره تماس پایین صفحه اقدام نمایید. راه‌های ارتباطی دیگر با ما عبارت است از:

آدرس کلینیک: جنت آباد مرکزی، تقاطع نیایش (چهار راه ایرانپارس)، طبقه فوقانی بانک سپه، پلاک ۲

صفحه اینستاگرام کلینیک دندانپزشکی تاج

برای سلامت دندان‌ها و آرامش دوران بارداری، به کلینیک دندانپزشکی تاج اعتماد کنید!

سؤالات متداول

آیا گرفتن تصویر اشعه ایکس دندان در دوران بارداری بی‌خطر است؟

اگر علائم شما شدید باشد، ممکن است نیاز به اشعه ایکس دندان داشته باشید. دندانپزشک شما اقدامات احتیاطی را برای محافظت از جنین در برابر اشعه انجام می‌دهد. متخصصان دندانپزشکی و مامایی موافق هستند که اشعه ایکس در دوران بارداری با محافظ صحیح بی‌خطر است.

آیا عفونت دندان در بارداری به نوزاد سرایت می‌کند؟

عامل عفونت دندان ممکن است در زمان بارداری و پس از تولد به نوزاد سرایت کند. سرایت عفونت ممکن است کودک را در آینده نسبت به عفونت دندان آسیب‌پذیر کند.

آیا آبسه دندان می‌تواند باعث سقط جنین شود؟

عفونت کنترل نشده لثه با پیامدهای نامطلوب بارداری مرتبط است. این پیامدها می‌تواند به دلیل تغییرات در سیستم ایمنی مادر در طول عفونت یا تأثیر مستقیم عامل ایجاد کننده بر رحم باشد.

آیا می‌توانم در دوران بارداری آنتی‌بیوتیک برای عفونت دندان مصرف کنم؟

آنتی‌بیوتیک‌ها یکی از راهکارهای مداخله‌ای برای درمان آبسه دندان هستند؛ بنابراین، دندانپزشک ممکن است یک دوره آنتی‌بیوتیک برای کاهش عفونت تجویز کند. با این حال، چند آنتی‌بیوتیک مانند استرپتومایسین، تتراسایکلین و کانامایسین برای زنان باردار بی‌خطر نیستند.