اطلاعات مهمی که باید درباره دندان عقل نهفته بدانید!
دندان عقل نهفته به دلیل نبودن فضای کافی در فک به صورت پنهان و نهفته در دهان رشد می‌کند. همچنین مشکلاتی را برای دندان‌های دیگر و سلامتی دهان ایجاد می‌نماید. در گذشته همه دندانپزشکان کشیدن دندان عقل پنهان را توصیه می‌کردند؛ اما امروزه با توجه به شرایط و نوع دندان عقل پنهان برای حفظ آن از روش‌های مختلفی استفاده میشود. اگر شما هم دندان عقل پنهان دارید؛ با این مطلب از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی تاج همراه باشید تا با انواع نهفتگی دندان عقل، ضرورت کشیدن و تأثیر آن بر ارتودنسی و ایمپلنت آشنا شوید.
دندان عقل نهفته چیست؟
دندان عقل که به عنوان آسیاب سوم نیز شناخته میشود؛ آخرین دندان آسیاب است که در دهان رویش می‌کند. معمولاً بین 17 تا 25 سالگی ظاهر می‌شوند و در انتهای هر طرف فک بالا و پایین قرار دارند. اگرچه برخی از افراد فضای کافی در دهان خود برای رویش این دندان‌ها دارند؛ اما در بسیاری از موارد در داخل استخوان فک نهفته شده و در صورت عدم درمان به موقع باعث درد، تورم و عفونت می‌شوند.
چون دندان‌های عقل به سختی تمیز می‌شوند، بیشتر از سایر دندان‌ها در معرض پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه هستند. نهفتگی دندان عقل باعث درد یا سایر مشکلات دندانی میشود. برخی از دندانپزشکان و جراحان دهان برای جلوگیری از مشکلات بعدی، کشیدن دندان عقل نهفته را توصیه می‌کنند.
چهار نوع اصلی نهفتگی دندان عقل؛ مؤثر در تصمیم‌گیری برای کشیدن دندان
دانستن نوع نهفتگی دندان عقل شما مهم است تا در صورت لزوم بتوانید اقدامات پیشگیرانه یا درمانی مناسب را انجام دهید. علاوه بر این، دانستن نوع نهفتگی دندان عقل می‌تواند به دندانپزشک کمک کند تا بهترین روش درمانی را اتخاذ نماید. چهار نوع اصلی نهفتگی دندان عقل وجود دارد:
- نهفتگی مزیال (زاویه‌ای)
- نهفتگی عمودی
- نهفتگی افقی
- نهفتگی دیستال
این چهار نوع نهفتگی دندان عقل را در ادامه به تفصیل توضیح خواهیم داد.
1) نهفتگی مزیال (زاویه‌ای)؛ رایج‌ترین نوع نهفتگی
نهفتگی مزیال رایج‌ترین نوع نهفتگی دندان عقل است. در این حالت، دندان تا حدی بیرون زده و به سمت جلوی حفره دهان، به جای عقب، زاویه دارد. این موقعیت می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در دندان‌های مجاور شود. زیرا دندان نهفته موجب ایجاد فشار و آسیب به دندان‌های دیگر میشود.
تصمیم‌گیری برای کشیدن دندان نهفته مزیالی به عوامل مختلفی مانند زاویه دندان و میزان نهفته شدن آن بستگی دارد. دندانپزشکان معمولاً ترجیح می‌دهند قبل از تعیین اینکه آیا کشیدن دندان ضروری است یا خیر، نهفتگی‌های مزیالی را با دقت مشاهده کنند. این کار به آنها اجازه می‌دهد تا هرگونه تغییر در موقعیت دندان را کنترل و خطر بالقوه دندان‌های اطراف را قبل از اقدام ارزیابی کنند.
2) نهفتگی عمودی؛ جهت‌گیری نسبتاً طبیعی دندان‌ها
نهفتگی عمودی زمانی اتفاق می‌افتد که دندان عقل در موقعیت صحیح قرار دارد؛ اما زیر لثه باقی مانده است. در بسیاری از موارد، این نهفتگی‌ها نیازی به استخراج ندارند، زیرا ممکن است مشکلات مهمی ایجاد نکنند. با این حال، مواردی وجود دارد که نهفتگی دندان عقل به صورت عمودی می‌تواند به استخوان فشار وارد کند یا دندان آسیاب مجاور را جابه‌جا و منجر به عوارض سلامت دهان شود. در این موارد، دندانپزشک برای جلوگیری از آسیب بیشتر و کاهش هر گونه ناراحتی، جراحی دندان عقل نهفته را توصیه می‌کند.
3) نهفتگی افقی؛ زاویه رشد دندان به سمت پشت دهان
این نوع نهفتگی دندان نادر و برعکس نهفتگی مزیال است. نهفتگی‌های افقی، خواه به طور جزئی یا کاملاً نهفته، زمانی اتفاق می‌افتد که دندان کاملاً به پهلو زیر لثه قرار گرفته و به دندان‌های همسایه فشار می‌آورد. این فشار می‌تواند منجر به درد و آسیب قابل توجهی به دندان‌های مجاور شود. رسیدگی فوری به نهفتگی‌های افقی ضروری است.
کشیدن به روش جراحی روش توصیه شده برای نهفتگی دندان عقل به صورت افقی است. در برخی موارد نیز ممکن است لازم باشد مقداری از استخوان فک برداشته شود تا دندان نهفته با موفقیت کشیده شود. با برداشتن دندان نهفته به صورت افقی، می‌توانید از آسیب بیشتر به دندان‌های اطراف جلوگیری کنید. همچنین هر گونه درد یا ناراحتی مرتبط با نهفتگی را کاهش دهید.
4) نهفتگی دیستال؛ بدترین نوع نهفتگی دندان
نهفتگی دیستال نسبتاً نادر است و زمانی رخ می‌دهد که دندان عقل به سمت پشت دهان زاویه داشته باشد. همچنین به موازات استخوان فک شما حرکت می‌کند. تصمیم‌گیری برای کشیدن دندان نهفته دیستال به زاویه دندان و میزان نهفتگی بستگی دارد. در برخی موارد، نهفتگی دیستال ممکن است نیازی به کشیدن نداشته باشد. در حالی که در موارد دیگر، موقعیت دندان ممکن است خطری برای سلامت دهان و دندان داشته باشد. این موارد نیاز به کشیدن دندان است. برای کشیدن دندان عقل نهفته از نوع دیستال، بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد. زیرا این نوع کشیدن به برداشتن استخوان نیاز دارد.
طبقه‌بندی بیشتر نهفتگی دندان؛ استخوانی و نرم
در ترکیب با طبقه‌بندی‌های ذکر شده در بالا، دندان عقل بیشتر به عنوان نهفتگی استخوانی یا بافت نرم طبقه‌بندی میشود. این نوع طبقه‌بندی در ادامه بیشتر توضیح داده شده است:
- استخوانی: نهفتگی بافت سخت یا استخوانی به زمانی اطلاق میشود که دندان عمدتاً در داخل استخوان فک قرار گرفته باشد. زمانی که دندان به طور کامل توسط استخوان پوشانده شود به این نهفتگی استخوانی کامل گفته میشود. نهفتگی جزئی استخوانی زمانی است که دندان کمی بیرون زده باشد.
- بافت نرم: نوع نهفتگی بافت نرم به جایی گفته میشود که قسمت بالایی دندان عقل را درگیر می‌کند که به عنوان تاج دندان شناخته میشود. از طریق استخوان نفوذ می‌کند؛ اما به طور کامل از لثه (بافت لثه) بیرون نمی‌زند.
تشخیص نوع استخوانی و بافت نرم نیز بر تصمیم‌گیری برای کشیدن دندان عقل نیز مؤثر است.
علائم درد دندان عقل نهفته؛ شایع‌ترین علائم نهفتگی دندان عقل
با توجه به نوع نهفتگی دندان عقل علائم می‌تواند متفاوت باشد. شایع‌ترین علائم نهفتگی دندان عقل عبارت‌اند از:
- درد فک
- تورم
- دندان درد
- تغییرات در نیش
- مشکل در جویدن
- طعم بد در دهان
- عفونت
- خونریزی لثه
در برخی موارد، درد دندان عقل می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. با این حال، علائم ممکن است همیشه همراه با دندان عقل نهفته نباشد. ممکن است یک دندان نهفته بدون هیچ علامت قابل تشخیصی داشته باشید. به همین دلیل است که معاینات منظم دندانپزشکی بسیار مهم است. برای انجام معاینات منظم می‌توانید به کلینیک دندانپزشکی تاج مراجعه نمایید.
علائم عفونت دندان عقل چیست؟
از آنجایی که تمیز کردن دندان عقل دشوار است، امکان عفونی شدن دندان عقل امری رایج در بین افراد محسوب میشود. علائم عفونت دندان عقل و لثه عبارت‌اند از:
- لثه قرمز و ملتهب در نزدیکی دندان عقل
- تورم صورت
- درد و حساسیت
- چرکی شدن لثه
- غدد لنفاوی متورم و دردناک در زیر فک
- مشکل در باز کردن دهان و بلعیدن
- تب
- بوی بد دهان
اگرچه این علائم به دلایل دیگر نیز ممکن است ایجاد شود؛ برای تشخیص علت دقیق باید به متخصص دندانپزشک مراجعه نمایید.
با دندان عقل نهفته چه کنیم؟ جلوگیری از عوارض دندان عقل نهفته
با توجه به شرایط مختلف جراح دندان عقل از روش‌های مختلفی برای جلوگیری از عوارض دندان عقل نهفته استفاده می‌کند. شایع‌ترین روش‌ها عبارت است از:
- کشیدن دندان عقل: رایج‌ترین روش درمان، کشیدن است. اگر دندان‌ها نهفته یا کج شده باشند، ممکن است برای کشیدن دندان نیاز به جراحی داشته باشید. در این مورد، از بی‌حسی موضعی یا آرام‌بخش برای به حداقل رساندن درد و ناراحتی در طول عمل استفاده می‌گردد. پس از انجام عمل، رعایت دستورالعمل‌های دندانپزشک برای اطمینان از بهبودی مناسب بسیار مهم است.
- تسکین درد و تورم: اگر دندان عقل باعث درد یا تورم میشود؛ می‌توان از مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن برای تسکین درد و تورم استفاده کرد. برای کاهش تورم نیز از کمپرس سرد روی ناحیه آسیب‌دیده استفاده کنید.
اگر درد یا تورم ادامه داشت، مهم است که برای تشخیص و درمان با دندانپزشک مشورت کنید.
اگر دندان عقل نهفته جراحی نشود چه میشود؟ عوارض نکشیدن دندان عقل نهفته
جراحی نکردن دندان عقلی که نهفته است عوارضی را ایجاد می‌کند. مهم است که به خاطر داشته باشید که همه افراد این مشکلات را تجربه نمی‌کنند. معاینات معمول دندانپزشکی برای مراقبت از دندان عقل و حفظ سلامت دهان ضروری است. مهم‌ترین عوارض نکشیدن دندان عقل نهفته عبارت است از:
شلوغی و نامرتبی دندان‌ها؛ نیاز به ارتودنسی
دندان‌های عقل معمولاً در اوایل بزرگسالی ظاهر می‌شوند. زمانی که سایر دندان‌های دهان رشد کرده‌اند. رشد دندان عقل در بزرگسالی باعث شلوغی و نامرتبی دندان و همچنین درد، ناراحتی و مشکلات زیبایی میشود. در برخی موارد، کشیدن دندان عقل ممکن است برای جلوگیری از آسیب طولانی‌مدت به دندان‌های مجاور ضروری باشد.
عفونت و پوسیدگی؛ کشیدن دندان‌ها
تمیز کردن و نگهداری صحیح دندان عقل چالش‌برانگیز است و ممکن است منجر به عفونت و پوسیدگی گردد. این دندان‌ها اغلب به طور جزئی یا کامل نهفته هستند. به این معنی که در زیر خط لثه گیر کرده و نمی‌توانند به طور کامل بیرون بیایند. نهفتگی دندان عقل منجر به عفونت، پوسیدگی و بیماری لثه میشود.
کیست و تومور؛ عارضه نادر
هنگامی که دندان عقل، نهفته میشود؛ می‌تواند کیسه‌ای از مایع در اطراف دندان ایجاد کند که به کیست یا تومور تبدیل شود. این نوع زائده‌ها دردناک هستند و در صورت عدم درمان، باعث آسیب دائمی به استخوان فک و دندان‌های مجاور می‌شوند. در برخی موارد، کیست‌ها و تومورها نیز سرطانی خواهند شد.
مشکلات سینوسی؛ جلوگیری از عفونت سینوس‌ها
دندان عقل نهفته فک بالا نزدیک به سینوس‌ها قرار دارند. اگر دندان عقل، عفونی یا ملتهب شود، منجر به ناراحتی و فشار در سینوس‌ها خواهد شد. همچنین باعث ایجاد سردرد سینوسی، احتقان و سایر مشکلات میشود. برای جلوگیری از این مشکلات بهتر است با مشورت متخصص دندان عقل خود را بکشید.
مسائل TMJ؛ اختلال مفصل گیجگاهی فکی
مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) در نزدیکی پشت دهان قرار دارد و وظیفه باز و بسته کردن فک را بر عهده اوست. هنگامی که دندان عقل، نهفته میشود یا در موقعیت نامناسبی بیرون می‌زند؛ می‌تواند به TMJ فشار وارد کند. همچنین منجر به ناراحتی، درد و حتی اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMD) گردد.
عوارض جراحی؛ سفت شدن استخوان اطراف دندان و عفونت
اگر دندان عقل کنترل نشود، ممکن است به رشد ریشه‌هایی ادامه دهد که با اعصاب و رگ‌های خونی اطراف فک درهم‌تنیده می‌شوند. این امر می‌تواند برداشتن دندان‌ها را بدون آسیب رساندن به بافت اطراف دشوار کند. تأخیر طولانی‌مدت در جراحی نیز می‌تواند منجر به عوارضی مانند سفت شدن استخوان اطراف دندان و عفونت شود.
هزینه جراحی دندان عقل نهفته؛ تفاوت قیمت در کشیدن دندان عقل بالا و پایین
هزینه جراحی دندان عقل نهفته با توجه به نوع نهفتگی متفاوت است. همچنین هزینه کشیدن دندان عقل نهفته فک پایین نسبت به بالا ممکن است مقداری گران‌تر نیز باشد. در جدول زیر هزینه جراحی دندان عقل را ذکر کرده‌ایم.
|
جدول هزینه کشیدن دندان عقل با جراحی و بدون جراحی |
|
| نوع پروسه مرتبط با دندان عقل |
هزینه و قیمت به تومان |
|
کشیدن دندان عقل نهفته فک بالا |
از 1.400.000 |
| کشیدن دندان عقل نهفته فک پایین |
از 1.500.000 |
|
جراحی در نسج نرم |
از 1.800.000 |
| جراحی عقل نسج سخت |
از 2.600.000 |
|
کشیدن دندان عقل تخصصی |
بین 3.000.000 تا 8.000.000 |
| درمان درای ساکت (هر جلسه) |
از 5.000.000 |
|
خارج کردن ریشه باقیمانده دندان عقل |
از 1.200.000 به بالا |
قیمت‌های ارائه شده در جدول بالا به صورت تقریبی است. برای اطلاع دقیق از هزینه جراحی دندان عقل با کلینیک دندانپزشکی تاج به شماره 91304790-021 تماس بگیرید.
ارتباط بین دندان‌های عقل و بریس‌ها؛ عوارض نهفتگی دندان عقل برای درمان ارتودنسی
یکی از نگرانی‌های اصلی دندان عقل، فضای محدود است. اکثر افراد ممکن است فضای کافی در فک خود برای رشد این دندان‌های جدید نداشته باشند. این کمبود فضا می‌تواند منجر به نهفته شدن دندان‌های عقل شود. به این معنی که نمی‌توانند به طور کامل بیرون بیایند یا به درستی در دهان قرار گیرند.
دندان عقل نهفته می‌تواند بر روی دندان‌های مجاور فشار وارد کند و به طور بالقوه تراز به دست آمده از طریق بریس‌ها را مختل کند. این فشار می‌تواند تدریجی باشد. اغلب تا زمانی که تغییرات در هم‌ترازی آشکار شود، مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
برای کسانی که از بریس استفاده می‌کنند، رویش دندان عقل یک چالش منحصربه‌فرد است. هدف درمان ارتودنسی تراز کردن دندان‌ها در موقعیت بهینه‌شان است. اما فشاری که توسط دندان‌های عقل در حال ظهور وارد میشود با این روند هم‌ترازی مقابله می‌کند. این تعادل ظریفی است که دندانپزشکان باید آن را مدیریت کنند. آنها باید به دقت رشد دندان عقل را زیر نظر داشته و تأثیر بالقوه آنها را بر درمان ارتودنسی در حال انجام ارزیابی نمایند.
آیا می‌توان دندان عقل کاشت؟
اکثر افرادی که دندان عقل از دست رفته دارند نمی‌توانند ایمپلنت انجام دهند. زیرا برای نگه داشتن ایمپلنت به استخوان‌های سالم و قوی نیاز دارید. استخوان فک شما اغلب با افزایش سن، بیماری لثه، تروما یا سایر شرایط پزشکی آسیب می‌بیند. برخی موارد، استخوان فک شما به قدری ضعیف است که ایمپلنت شما نصب نمی شود. زیرا ایمپلنت در استخوان فک شما قرار می‌گیرد.
همچنین برای قرار دادن ایمپلنت به فضای کافی نیاز دارید. در حالی که برخی از افراد دارای دندان‌های سالم بدون فضای کافی برای دندان عقل هستند. در این شرایط نیز نمی‌توانید از ایمپلنت استفاده نمایید.
بررسی وضعیت دندان عقل نهفته و کشیدن آن در کلینیک دندانپزشکی تاج
«آیا آماده خداحافظی با دندان عقل نهفته مشکل‌دار هستید؟» کلینیک دندانپزشکی تاج به عنوان مجهزترین و پیشرفته‌ترین کلینیک در تهران مشاوره‌های فردی و خدمات درجه یک حذف دندان عقل را ارائه می‌دهد. کلینیک دندانپزشکی تاج علاوه بر تخصص در جراحی دندان عقل، در زمینه ایمپلنت، لمینت، کامپوزیت و اصلاح لبخند زیر بسیار معروف است. جهت مشاوره با متخصصان و رزرو وقت با شماره 91304790-021 تماس بگیرید. همچنین می‌توانید به صورت آنلاین جهت رزرو وقت اقدام نمایید. راه‌های ارتباطی دیگر با ما عبارت است از:
- آدرس کلینیک: جنت آباد مرکزی، تقاطع نیایش (چهار راه ایرانپارس)، طبقه فوقانی بانک سپه، پلاک ۲
- صفحه اینستاگرام کلینیک دندانپزشکی تاج
برای شروع سفر خود به سمت دهانی سالم‌تر و شادتر، با کلینیک دندانپزشکی تاج همراه باشید!
جمع‌بندی اطلاعات درباره دندان عقل نهفته
همه افراد بعد از سن 18 سالگی رشد دندان عقل را تجربه می‌کنند. اغلب اوقات دندان عقل به دلیل عدم وجود فضای کافی نمی‌تواند به خوبی رشد کند و نهفته میشود. نهفتگی دندان عقل براساس نحوه رشد به 4 دسته نهفتگی مزیال، نهفتگی عمودی، نهفتگی افقی و نهفتگی دیستال تقسیم بندی میشود.
نهفتگی دندان عقل گاهی می‌تواند مشکلات جدی از جمله عفونت، سردرد، درد فک، شلوغی دندان‌ها و غیره ایجاد کند. معمولاً برداشتن دندان عقل نهفته یک راه ایمن و مؤثر برای جلوگیری از عود علائم است. برای جراحی دندان عقل می‌توانید از متخصصان کلینیک دندانپزشکی تاج کمک بگیرید.
سؤالات متداول
نحوه درمان عفونت نهفتگی دندان عقل چیست؟
برای درمان عفونت دندان عقل می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
- با بهبود نظافت و بهداشت دهان و دندان در منطقه
- با تمیز کردن ناحیه توسط دندانپزشک
- تجویز آنتی بیوتیک
- برداشتن دندان عقل
آیا دندان عقل می‌تواند روی تراز دندان‌های دیگر تأثیر بگذارد؟
دندان عقل در واقع می‌تواند باعث شلوغی و ناهماهنگی دندان‌های مجاور شود. با این حال، نگه داشتن دندان عقل ممکن است همیشه به طور قابل توجهی روی تراز دندانی تأثیر نگذارد.
آیا جایگزینی برای کشیدن دندان عقل وجود دارد؟
بهترین جایگزین برای کشیدن دندان عقل عبارت است از:
- مسکن‌های ساده مانند پاراستامول می‌توانند به کنترل درد خفیف ناشی از دندان عقل کمک کنند.
- آنتی‌بیوتیک‌ها و شستشو با آب گرم و شور یا دهانشویه کلرهگزیدین می‌تواند در زمانی که ناحیه اطراف دندان عقل عفونی شده است کمک کند.
- برداشتن لثه روی دندان شما (اپرکولکتومی) ممکن است در موارد خاصی در صورتی که دندان عقل تا حدی روییده باشد امکان‌پذیر است.
- اگر ریشه دندان شما نزدیک به عصبی باشد که حس را به لب پایینی شما می‌رساند. می‌توان فقط تاج دندان را برداشت (کورونکتومی).
آیا می‌توان از مشکلات دندان عقل پیشگیری کرد؟
هر فرد می‌تواند با رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک اقدامات پیشگیرانه‌ای را برای جلوگیری از درد دندان عقل انجام دهد.
آیا کشیدن دندان عقل خطراتی دارد؟
اگرچه برداشتن دندان عقل به طور کلی بدون خطر است، برخی از خطرات احتمالی شامل خونریزی، عفونت و آسیب به ساختارهای مجاور است. هنگام انتخاب روش کشیدن دندان عقل، این خطرات باید در نظر گرفته شود.