تفاوت آفت دهان با زگیل دهانی؛ از کجا بفهمیم گرفتار کدام عارضه شده‌ایم؟

آیا متوجه زخم‌های کوچک و دردناکی در دهان خود شده‌اید؟ یا شاید برآمدگی‌های کوچک گل کلم مانندی در دهانتان دیده‌اید که باعث نگرانی‌تان شده‌اند؟ بسیاری از ما حداقل یک‌بار در زندگی‌مان با چنین مشکلاتی روبرو شده‌ایم. اما آیا می‌دانید که این زخم‌ها یا برآمدگی‌ها می‌توانند دلایل مختلفی داشته باشند؟ دو نمونه رایج از این مشکلات، آفت دهان و زگیل دهانی هستند. هر دو می‌توانند ظاهر مشابهی داشته باشند و تشخیص دقیق آن‌ها نیازمند دانش پزشکی است.

اما سوال اینجاست که تفاوت آفت دهان با زگیل دهانی چیست؟ چرا تشخیص این دو از اهمیت بالایی برخوردار است؟ و مهم‌تر اینکه، چگونه می‌توان از بروز این مشکلات جلوگیری کرد و یا آن‌ها را درمان نمود؟ در این مقاله از کلینیک شبانه روزی دندانپزشکی تاج، به بررسی دقیق تفاوت‌آفت دهان و زگیل دهانی می‌پردازیم و به سوالات شما در این زمینه پاسخ خواهیم داد.

آفت دهان چیست؟

آفت دهان، زخم‌های کوچکی هستند که غالباً در داخل لب‌ها، گونه‌ها یا روی زبان ایجاد می‌شوند. این زخم‌ها معمولاً به رنگ سفید یا زرد بوده و اطراف آن‌ها هاله‌ای قرمز رنگ دیده می‌شود. آفت دهان کودکان نیز به همین صورت است و می‌توانند از زخم‌های کوچک و نقطه‌ای تا زخم‌های بزرگ‌تر و متصل به هم، به شکل‌های مختلفی ظاهر شوند.

انواع آفت دهان

آفت‌های دهانی به طور کلی به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• آفت‌های کوچک (Minor Aphthous Ulcers): این نوع آفت شایع‌ترین نوع آفت دهان است و حدود 80% از موارد آفت‌های دهانی را تشکیل می‌دهد. و معمولاً در عرض یک هفته تا ده روز بهبود می‌یابند.
• آفت‌های بزرگ (Major Aphthous Ulcers): بزرگ‌تر از آفت‌های کوچک هستند و بهبود آن‌ها طولانی‌تر طول می‌کشد. ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد تا این نوع آفت‌ها به طور کامل بهبود یابند.
• آفت‌های هرپتی فرم (Herpetiform Ulcers): کوچک‌ترین نوع آفت هستند و معمولاً به صورت گروهی و متعدد ظاهر می‌شوند.

شناخت تفاوت آفت و زگیل دهانی می‌تواند به تشخیص صحیح و انتخاب روش درمانی مناسب کمک کند.

علت ایجاد آفت دهان؛ چرا آفت می‌زنیم؟

علت دقیق ایجاد آفت دهان هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل متعددی می‌توانند در بروز آن‌ها نقش داشته باشند:

• استرس: یکی از عوامل اصلی ایجاد آفت، استرس و اضطراب است.
• آسیب‌های دهانی: گاز گرفتن داخل لب، استفاده از مسواک سخت یا دندان مصنوعی نامناسب می‌تواند باعث ایجاد آفت و زخم دهان شود.
• تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری یا یائسگی می‌تواند به ایجاد آفت کمک کند.
• کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی: کمبود ویتامین‌های گروه B، آهن و روی می‌تواند خطر ابتلا به آفت را افزایش دهد.
• برخی بیماری‌ها: بیماری‌های خود ایمنی مانند بیماری کرون و لوپوس، برخی عفونت‌های ویروسی و باکتریایی و برخی بیماری‌های خونی می‌توانند با آفت دهان همراه باشند.
• برخی غذاها: مصرف برخی غذاهای اسیدی، تند یا آلرژی‌زا می‌تواند باعث تحریک دهان و ایجاد آفت شود.
• داروها: برخی داروها مانند داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) و داروهای شیمی درمانی می‌توانند به عنوان عارضه جانبی، باعث ایجاد آفت شوند.

حتی گاهی اوقات ممکن است چندین عامل با هم ترکیب شوند و منجر به بروز آفت دهان شوند. اگر شما به طور مکرر دچار آفت دهان می‌شوید یا از تفاوت آفت دهان با زگیل دهانی مطوئن نیستید، بهتر است با یک پزشک یا دندان‌پزشک مشورت کنید تا علل احتمالی مشخص شود و درمان مناسب برای شما تعیین گردد.

علائم آفت دهان؛ از درد تا تورم غدد لنفاوی!

علاوه بر زخم‌های سفید یا زرد رنگ با هاله قرمز، آفت دهان می‌تواند علائم دیگری نیز ایجاد کند:

• درد: درد آفت‌ها می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
• سوزش: احساس سوزش در ناحیه زخم
• مشکل در غذا خوردن و نوشیدن: به دلیل درد و حساسیت، خوردن و نوشیدن می‌تواند دشوار شود.
• تورم غدد لنفاوی: در برخی موارد، ممکن است غدد لنفاوی زیر فک متورم شود.

آفت دهان معمولاً بدون عوارض جدی بهبود می‌یابد، اما به دلیل درد و ناراحتی که ایجاد می‌کند، می‌تواند باعث کاهش کیفیت زندگی شود. اگر آفت‌ها به صورت مکرر یا طولانی‌مدت ظاهر می‌شوند، یا اگر با تب، ضعف شدید یا تورم غدد لنفاوی همراه هستند، بهتر است با یک پزشک یا دندان‌پزشک مشورت کنید تا علت اصلی و روش‌های درمان مناسب مشخص شود.

زگیل دهانی چیست؟

زگیل دهانی، برجستگی‌های کوچک و نرمی هستند که معمولاً در دهان و گلو ایجاد می‌شوند. این زگیل‌ها می‌توانند به صورت تکی یا گروهی ظاهر شده و شکل‌های مختلفی داشته باشند. از نظر ظاهری، زگیل‌های دهانی شبیه به گل کلم یا زگیل‌های پوستی هستند. رنگ آن‌ها نیز می‌تواند از سفید و صورتی تا قرمز متغیر باشد.

علت ایجاد زگیل دهانی

علت اصلی ایجاد زگیل دهانی، عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. این ویروس بسیار شایع است و انواع مختلفی دارد. برخی از انواع HPV باعث ایجاد زگیل‌های پوستی و تناسلی می‌شوند و برخی دیگر نیز باعث ایجاد زگیل‌های دهانی می‌گردند.

چگونه زگیل دهانی منتقل می‌شود؟

زگیل دهانی عمدتاً از طریق تماس مستقیم با پوست یا مخاط آلوده به ویروس HPV منتقل می‌شود. شایع‌ترین راه انتقال، رابطه جنسی دهانی با فرد آلوده است. همچنین، استفاده مشترک از وسایل شخصی مانند مسواک یا ظروف غذاخوری با فرد آلوده می‌تواند خطر انتقال را افزایش دهد. البته، سیستم ایمنی بدن هر فرد متفاوت عمل می‌کند و ممکن است برخی افراد پس از تماس با ویروس، زگیل ایجاد نکنند.

زگیل دهانی بعد از چند وقت نمایان میشود؟

زگیل دهانی معمولاً پس از قرار گرفتن در معرض ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) به مدت چند هفته تا چند ماه نمایان می‌شود. زمان دقیق ظهور زگیل‌ها می‌تواند به عوامل مختلفی از جمله نوع ویروس و وضعیت سیستم ایمنی بدن فرد بستگی داشته باشد. حتی در برخی موارد، زگیل‌ها ممکن است تا یک سال بعد از تماس با ویروس ظاهر شوند.

علائم زگیل دهانی چیست؟

زگیل‌های دهانی می‌توانند علائم مختلفی را ایجاد کنند که شدت آن‌ها در افراد مختلف متفاوت است. معمولاً این زگیل‌ها به صورت توده‌های کوچک و بی‌دردی هستند که می‌توانند در هر قسمت از دهان یا گلو ایجاد شوند. رنگ این توده‌ها ممکن است سفید، صورتی یا قرمز باشد و بافت آن‌ها نیز می‌تواند زبر، ناهموار یا شبیه به گل کلم باشد.

مهمترین تفاوت آفت دهان با زگیل دهانی در این است که زگیل در اکثر موارد درد ندارد. البته زگیل دهانی اگرچه معمولاً دردناک نیست اما می‌تواند عوارضی به همراه داشته باشد. یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها، ارتباط برخی انواع ویروس HPV عامل زگیل دهانی با سرطان‌های دهان و حلق است. البته این اتفاق در همه موارد رخ نمی‌دهد و خطر ابتلا به سرطان بستگی به نوع ویروس و عوامل دیگر دارد. همچنین، زگیل‌های دهانی ممکن است بارها عود کنند و باعث ایجاد ناراحتی در هنگام غذا خوردن، صحبت کردن یا بلع شوند.

در موارد شدید، زگیل‌های بزرگ ممکن است راه‌های تنفسی را مسدود کرده و مشکلاتی تنفسی ایجاد کنند. البته، بسیاری از افراد مبتلا به زگیل دهانی هیچ علامتی ندارند و تنها در هنگام معاینه دهان توسط دندانپزشک یا پزشک، زگیل‌ها تشخیص داده می‌شوند.

تفاوت‌ آفت دهان با زگیل دهانی در چیست؟

آفت دهان و زگیل دهانی هر دو از جمله مشکلات شایع دهانی هستند، اما تفاوت‌های بسیاری بین آن‌ها وجود دارد که باعث می‌شود روش‌های تشخیص و درمانشان کاملاً متفاوت باشد. آفت دهان (Canker Sore) به صورت زخم‌های دردناک و سطحی در بافت نرم داخل دهان مانند لب‌ها، گونه‌ها و زبان ظاهر می‌شود و اغلب به دلایلی همچون استرس، آسیب‌های دهانی، یا کمبودهای تغذیه‌ای بروز می‌کند. این زخم‌ها عفونی نیستند و به خودی خود پس از چند روز یا هفته بهبود می‌یابند.

در مقابل، زگیل دهانی (Oral Warts) که به وسیله ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود، معمولاً بدون درد است و به شکل برآمدگی‌های کوچک و برجسته در دهان ظاهر می‌گردد. زگیل‌های دهانی عفونی هستند و از طریق تماس مستقیم با ویروس از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند.

تشخیص درست تفاوت آفت و زگیل دهانی از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا روش‌های درمانی آن‌ها کاملاً متفاوت است. در حالی که آفت‌های دهانی به درمان خاصی نیاز ندارند و معمولاً خود به خود بهبود می‌یابند، زگیل‌های دهانی ممکن است نیاز به درمان‌های موضعی یا حتی جراحی داشته باشند تا از گسترش و انتقال ویروس جلوگیری شود. عدم تشخیص صحیح می‌تواند منجر به استفاده از درمان‌های نامناسب و طولانی شدن دوره بیماری شود. از این رو، آگاهی از تفاوت‌های بین این دو وضعیت و مشاوره با پزشک یا دندان‌پزشک در صورت شک به وجود هر یک از آن‌ها، می‌تواند به جلوگیری از مشکلات بیشتر کمک کند.

این جدول به شما کمک می‌کند تا به راحتی تفاوت‌ آفت دهان و زگیل دهانی را درک کنید و در صورت نیاز به درمان، تصمیمات صحیح‌تری بگیرید.

روش تشخیص؛ از کجا بفهیم آفت دهان داریم یا زگیل؟

تشخیص قطعی آفت دهان از زگیل دهانی نیازمند مراجعه به پزشک یا دندانپزشک است. پزشک با معاینه دقیق دهان و بررسی ویژگی‌های ظاهری ضایعه، مانند شکل، اندازه، رنگ و بافت آن، می‌تواند به تشخیص افتراقی برسد. همچنین، ممکن است برای تایید تشخیص، نمونه‌برداری از ضایعه انجام شود. به طور کلی، آفت‌ها معمولاً زخم‌های کوچک و دردناکی هستند که رنگ سفید یا زرد دارند و به طور معمول در عرض یک هفته تا ده روز بهبود می‌یابند. در حالی که زگیل‌های دهانی رشدهای کوچک و زگیل مانندی هستند که معمولاً بدون درد بوده و رنگ آن‌ها سفید، صورتی یا قرمز است و ممکن است برای مدت طولانی باقی بمانند.

تفاوت آفت دهان با زگیل دهانی در درمان

درمان آفت دهان و زگیل دهانی به دلیل تفاوت‌های اساسی در علت و ماهیت این دو مشکل دهانی، بسیار متفاوت است. آفت دهان (Canker Sore) معمولاً به عنوان یک زخم دردناک و غیرعفونی شناخته می‌شود که در بافت نرم داخل دهان ایجاد می‌شود. درمان آفت دهان بیشتر به کاهش درد و تسریع بهبود زخم‌ها متمرکز است و معمولاً نیازی به مداخلات پزشکی خاص ندارد.

از جمله درمان‌های رایج برای آفت دهان می‌توان به استفاده از دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده، ژل‌ها یا کرم‌های موضعی حاوی مسکن‌ها و داروهای ضدالتهابی اشاره کرد. همچنین، اجتناب از غذاهای تند، اسیدی و تحریک‌کننده می‌تواند به کاهش درد و تحریک زخم کمک کند.

در مقابل، زگیل دهانی (Oral Warts) که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود، نیاز به درمان‌های متفاوتی دارد. زگیل‌های دهانی به دلیل ماهیت عفونی‌شان ممکن است نیاز به درمان‌های پزشکی خاصی داشته باشند تا از گسترش ویروس و انتقال آن به دیگران جلوگیری شود.

روش‌های درمانی رایج برای زگیل دهانی شامل استفاده از داروهای موضعی ضدویروس، لیزر درمانی، کرایوتراپی (انجماد زگیل‌ها با استفاده از نیتروژن مایع) و در برخی موارد جراحی برای برداشتن زگیل‌ها است. برخلاف آفت دهان، زگیل‌های دهانی می‌توانند به دیگران منتقل شوند و به همین دلیل، تشخیص و درمان سریع آن‌ها برای جلوگیری از شیوع ویروس بسیار مهم است.در ادامه، جدول مقایسه‌ای برای درک بهتر تفاوت‌های درمانی بین آفت دهان و زگیل دهانی آورده شده است:

با توجه به تفاوت‌های عمده در درمان آفت دهان و زگیل دهانی، مهم است که برای تشخیص صحیح و انتخاب روش درمانی مناسب با یک متخصص بهداشت دهان و دندان مشورت کنید. این تشخیص به شما کمک می‌کند تا از درمان‌های غیرضروری اجتناب کنید و به طور موثر بهبودی پیدا کنید.

کدام مهمان ناخوانده در دهان شماست؟ آفت یا زگیل؟

در این مقاله، به بررسی تفاوت‌ آفت دهان با زگیل دهانی پرداختیم. اگرچه هر دو می‌توانند در دهان ایجاد شوند و گاهی اوقات تشخیص دادن آن‌ها از هم دشوار است، اما تفاوت‌هایی در ظاهر، علت، محل ایجاد، درد و درمان آن‌ها وجود دارد. تشخیص دقیق این دو مشکل بسیار مهم است، زیرا درمان آن‌ها متفاوت است؛ و برخی انواع ویروس HPV که باعث ایجاد زگیل دهانی می‌شوند، با افزایش خطر ابتلا به سرطان دهان مرتبط هستند.

درنتیجه برای تشخیص صحیح و دریافت درمان مناسب، مراجعه به یک دندانپزشک متخصص اهمیت بالایی دارد. کلینیک دندانپزشکی شبانه‌روزی تاج با تیمی مجرب از دندانپزشکان و متخصصان بهداشت دهان و دندان، آماده است تا شما را در هر ساعت از شبانه‌روز یاری دهد. این کلینیک با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های پیشرفته و به‌روز، انواع خدمات درمانی و پیشگیری را برای بیماران ارائه می‌دهد.

راه‌های ارتباطی با کلینیک دندانپزشکی شبانه‌روزی تاج:

• تلفن: 02191305400
• آدرس: جنت آباد مرکزی، تقاطع نیایش (چهار راه ایرانپارس)، طبقه فوقانی بانک سپه، پلاک ۲
• اينستاگرام: https://instagram.com/dentaj_clinic

با کلینیک دندانپزشکی تاج، تجربه‌ای بدون درد و با آرامش را برای سلامت دهان و دندان خود تجربه کنید!

سوالات متداول درباره تفاوت آفت دهان با زگیل دهانی

۱. آیا آفت دهان و زگیل دهانی قابل انتقال به دیگران هستند؟

آفت دهان غیرعفونی است و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود. در مقابل، زگیل‌های دهانی ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) هستند و می‌توانند از طریق تماس مستقیم با زگیل یا سوختگی‌های دهانی به دیگران منتقل شوند.

۲. چه عواملی می‌توانند باعث ایجاد آفت دهان شوند؟

آفت‌های دهانی ممکن است به دلیل استرس، کمبودهای تغذیه‌ای (مانند کمبود ویتامین B12 یا فولیک اسید)، آسیب‌های دهانی، یا تغییرات هورمونی ایجاد شوند. همچنین، برخی بیماری‌های خودایمنی و عفونت‌های ویروسی نیز می‌توانند نقش داشته باشند.

۳. چگونه می‌توان آفت دهان را درمان کرد؟

درمان آفت دهان معمولاً شامل استفاده از دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده، ژل‌های مسکن و کرم‌های ضدالتهابی است. همچنین، پرهیز از غذاهای تند و اسیدی می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. آفت‌ها معمولاً به خودی خود بهبود می‌یابند و نیاز به درمان خاصی ندارند.

۴. زگیل دهانی چگونه درمان می‌شود؟

زگیل‌های دهانی نیاز به درمان‌های پزشکی دارند. روش‌های معمول شامل استفاده از داروهای موضعی ضدویروس، لیزر درمانی، کرایوتراپی (انجماد زگیل با نیتروژن مایع) و در برخی موارد جراحی برای برداشتن زگیل‌ها است. درمان باید توسط پزشک یا دندانپزشک انجام شود.

۵. آیا وجود زگیل دهانی می‌تواند باعث ایجاد مشکلات جدی‌تری شود؟

بله، برخی از انواع ویروس HPV که باعث ایجاد زگیل دهانی می‌شوند، می‌توانند با افزایش خطر ابتلا به سرطان دهان مرتبط باشند. بنابراین، تشخیص و درمان زگیل‌های دهانی به موقع بسیار مهم است.

۶. چه زمانی باید برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کرد؟

اگر زخم‌های داخل دهان بیش از دو هفته طول بکشد، شدیدتر شده یا با علائم دیگری مانند تب، تورم غدد لنفاوی یا درد مداوم همراه باشد، باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید. همچنین، اگر مشکوک به زگیل‌های دهانی هستید، باید برای تشخیص و درمان به متخصص مراجعه کنید.

۷. آیا آفت‌های دهانی و زگیل‌های دهانی می‌توانند به طور همزمان وجود داشته باشند؟

بله، ممکن است فردی همزمان با آفت‌های دهانی و زگیل‌های دهانی مواجه شود، زیرا این دو مشکل به دلایل مختلف و به طور مستقل ایجاد می‌شوند. تشخیص صحیح و درمان مناسب برای هر یک از این مشکلات ضروری است.