حساسیت دندان کودکان ناشی از چیست؟ (بررسی 6 علت اصلی)
درست مانند بزرگسالان، کودکان نیز می توانند حساسیت و درد دندان را تجربه کنند. حساسیت دندان کودکان معمولاً بعد از خوردن غذاهای گرم یا سرد یا بعد از مسواک زدن تجربه می شود که با احساس سوزش دردناک و حس ناخوشایندی همراه است. اگر کودک شما با این مشکل روبرو است این مقاله را بخوانید تا با دلیل حساس شدن دندان کودکان و نحوه درمان آن آشنا شوید.
چرا دندانها حساس می شوند؟
حساسیت دندان وقتی رخ می دهد که عاج یا دنتین (که یک بافت متخلخل که در زیر مینای دندان است) در معرض دید قرار بگیرد. عاج دارای کانال های میکروسکوپی به نام توبول است. این توبول ها مسیرهای حساس به درد و پر از مایع هستند.
هنگامی که این لولهها در اثر از بین رفتن مینای دندان یا بافت لثه، بدون حمایت و پوشش محافظتی باشند یا در معرض دید قرار گرفته باشند، توسط محرک هایی از جمله مسواک زدن دندان، گرما یا سرما یا در برخی موارد مصرف مواد غذایی شیرین و قندی به راحتی تحریک می شوند.
در این حالت دندان فوراً احساس ناراحتی می کند، اما بلافاصله بعد از دور شدن عامل محرک (مثل سرما و گرما) حساسیت فروکش می کند. حساسیت دندان کودکان نیز به همین شکل رخ می دهد و مشابه حساسیت بزرگسالان است.
? بیشتر بخوانید: مشکلات دندانپزشکی بارداری
علل حساسیت دندان کودکان
دلایل مختلفی برای حساس شدن دندان در کودکان وجود دارد که متخصصان دندانپزشکی کودکان ما در ادامه به توضیح آن ها پرداخته اند:
درآمدن یا جوانه زدن دندان های دائمی
وقتی کودک شما شروع به از دست دادن دندان های شیری و جوانه زدن دندان های دائمی می کند، ممکن است کودک درجاتی از حساسیت دندان را تجربه کند. با این حال خود روند در آمدن دندان دائمی، نمی تواند باعث حساسیت دندان کودکان شود بلکه سرما و گرما و برخی عوامل مشابه دیگر می توانند باعث تحریک دندان ها شوند و حساسیت آن ها را طی این دوره بر انگیزند.
وارد شدن آسیب به دندان
زمانی که یک دندان خرد میشود یا ترک برمیدارد مینای آن دندان آسیب میبیند و عاج زیرین و حساس آن بیرون می افتد. این موضوع می تواند علت حساسیت دندان در کودکان باشد. هر بار که چیزی میخورید و یا یک عامل محرک به دنتین برخورد میکند علائم حساسیت نیز خود را نشان میدهند. این موضوع در کودکان بیشتر دیده میشود. زیرا بیشتر در معرض آسیب و شگستگی دندان هستند.
روشهای نادرست مسواک زدن
مسواک زدن بیش از حد یا وارد کردن فشار بیش از حد به دندان ها حین مسواک زدن اغلب منجر به تحلیل مینای دندان و فرسایش لثه می شود، که می تواند دندان های کودک شما را نسبت به گرما و سرما حساس تر کند و شما را تا مدت ها با حساسیت دندان کودکان درگیر کند.
اگر می خواهید در مورد روش های صحیح آموزش مسواک زدن به کودکان بدانید روی لینک کلیک کنید.
پوسیدگی دندان و سوراخ شدن آن
پوسیدگی دندان و حفره یا سوراخ های دندان می توانند باعث حساسیت دندان کودکان و ناراحتی دندان شوند که به درمان سریع نیاز دارد تا از پیشرفت این بیماری جلوگیری شود. پوسیدگی دندان یا تشکیل پلاک بر روی دندان ها که نوعی باکتری بر سطح دندان هاست یکی از شکایات شایع در مراجعان به کلینیک دندانپزشکی کودکان است.
مشکلات سینوس
مشکلات سینوس اغلب باعث ایجاد حساسیت دندان در کودکان میشود. انسداد و وارد شدن فشار زیاد به سینوس میتواند باعث تجربه دردهای مشابهی شود که شخص در حین حساسیت دندان تجربه میکند.
مواد پرکننده دندان (بیشتر از جنس نقره)
پر کردن دندان ها با موادی که از جنس نقره هستند گاهی باعث حساس شدن دندان کودک می شود. این نوع ترمیم نسبت به تغییرات دما بسیار حساس است. همچنین ممکن است باعث شود دندانها سریعاً منبسط و منقبض شوند، فشار بیشتری به عصب دندان وارد شود و به طور بالقوه باعث ایجاد ترک های مویی شود، که می تواند منجر به حساسیت دندان شود.
دندان قروچه
دندان قروچه عادتی متداول در اوایل دوران کودکی است که بسیاری از کودکان به آن مشغولند. این عادت شامل ساییدن دندان ها بر روی یکدیگر است که ممکن است تاثیرات جدی بر روی سلامت دهان داشته باشد. دندان قروچه می تواند باعث فرسایش قوی مینای دندان شود و درنتیجه به باز شدن لایه عاج دندان کمک کند. این وضعیت در نهایت می تواند به افزایش حساسیت دندان در کودکان منجر شود. بهتر است والدین به دنبال راههایی باشند تا این عادت را به طور موثری کنترل کنند تا از آسیب به دندانهای کودک جلوگیری کنند
ارتودنسی کودکان
کودکانی که از ارتودنسی دندان استفاده می کنند و بریس هایی در دهان شان قرار می گیرد، ممکن است نتوانند به راحتی مسواک بزنند. به همین دلیل، در هنگام مسواک زدن ممکن است مسواک را به طرف جلو و عقب با حرکات شدیدی بچرخانند که این موضوع ممکن است منجر به ساییده شدن مینای دندانهایشان گردد. در طولانی مدت، این وضعیت میتواند باعث ایجاد حساسیت در دندان کودک شود.
غذاهای ترش و اسیدی
مرکبات مثل پرتقال، لیمو و گوجه فرنگی اغلب جزو انتخابهای مورد علاقه کودکان هستند. اما مصرف فراوان این نوع میوه ها، که معمولاً دارای مقدار زیادی مواد اسیدی هستند، می تواند پیامدهایی ناخوشایند بر روی سلامت دندانهای کودکان ایجاد کند.
مواد اسیدی موجود در این مرکبات با تماس مستقیم با مینای دندانها در اثر خوردگی و فرسایش بر روی آنها تاثیر می گذارند. به عبارت دیگر، هر چه غذاهای اسیدی بیشتر در دهان حضور داشته باشند، پتانسیل ایجاد ضرر به مینای دندانها را افزایش میدهند. این فرسایش ممکن است به مرور زمان منجر به کاهش ضخامت مینای دندانها و نهایتا بروز حساسیت دندانی شود.
بنابراین، توصیه میشود تا والدین به مقدار مصرف غذاهای ترش و اسیدی توجه ویژهای داشته باشند و در صورت امکان، پس از مصرف این نوع غذاها، دهان کودکان را با آب شستشو داده تا مواد اسیدی را از سطح دندانها پاک کنند.
درمان حساسیت دندان کودکان
چه در حوزه دندانپزشکی بارداری و چه در حوزه دندانپزشکی کودکان ما چندین شیوه درمان حساسیت دندان داریم. در ادامه با برخی از این روش ها آشنا خواهید شد.
رعایت شیوه های مناسب بهداشت دهان و دندان
داشتن یک روال مناسب مراقبت از بهداشت دهان و دندان می تواند به کاهش حساسیت دندان کمک کند. مسواک زدن دو بار در روز و کشیدن نخ دندان به صورت روزانه باعث تمیز شدن دندان ها و لثه ها می شود و خطر ابتلا به حفره یا بیماری لثه را کاهش می دهد. استفاده از یک مسواک نرم و مسواک زدن صحیح و آموزش تکنیک های مسواک زدن ملایم باعث کاهش احتمال تحریک ناشی از مسواک زدن می شود. این اقدامات با کاهش حساسیت دندان کودکان همراه خواهد بود.
استفاده خمیردندان دندان های ضد حساسیت
قبل از اینکه به کودک زیر 12 سال اجازه دهید از خمیردندان ضد حساسیت کودکان جهت مسواک زدن استفاده کند حتما از دندانپزشک کودکان خود مشورت بگیرید.
انجام درمان های ترمیمی
هرگونه آسیب به دندانهای کودک شما، از جمله ترک برداشتن، لب پر شدن یا ایجاد حفره ها ، ممکن است نیاز به درمان های ترمیمی دندانپزشکی از جمله پر کردن دندان یا تاج باشد. اگر کودک شما با مواد پر کننده نقره ای حساسیت دارد میتوانید از روش هایی مانند کامپوزیت دندان برای ترمیم دندانش استفاده کنید. (برای بزرگسالان معمولا جهت درمان حساسیت دندان از روکش های دندانپزشکی مانند ونیر کامپوزیت، لمینت دندان و سایر ونیرها استفاده میشود.)
فلوراید درمانی
اگر حفره ها و سوراخ های دندانی باعث حساسیت دندان کودکان شما می شوند، فلوراید تراپی می تواند به کاهش حساسیت کمک کند. فلوراید مینای دندان شما را تقویت می کند و خطرات پوسیدگی گسترده دندان را کاهش می دهد.
روکش دندان
اگر دندانهای آسیاب اول کودک پیشتر آسیب دیده باشند و برای ترمیم، به صورت دو لایه پُر شده باشند، احتمال دارد که این دندانها مجدداً به دلیل تغییر شکل دندان یا عوامل دیگر دچار پوسیدگی یا شکستگی شوند. به منظور جلوگیری از این اتفاقات، ممکن است نیاز باشد دندان، با استفاده از یک پوشش ویژه از جنس استیل ضد زنگ پوشانده شود. یک روش دیگر برای درمان این مسئله این است که دندان آسیبدیده را خارج کنیم و یک نگهدارنده را در آنجا قرار دهیم تا فضای کافی برای رشد دندان دائمی در آینده حفظ شود.
باندینگ
شکستگی دندان کودک ممکن است ناشی از آسیبهایی باشد که در طی بازی یا اصطکاک با اشیاء و مواد سفت به دندان وارد میشود. این وضعیت میتواند منجر به بروز حساسیت در دندان شود، زیرا باکتریها میتوانند از طریق نقطه شکستگی وارد شده و به لایه عاج دندان نفوذ کرده، حساسیت آن را افزایش دهند. در چنین شرایطی، به طور معمول از فرآیند باندینگ برای ترمیم شکستگی یا ترکهایی که میتوانند باعث حساسیت دندان کودک شدهاند، استفاده میشود.
جراحی پیوند لثه
در مواردی که حساسیت دندان به دلیل فرآیند تخریب بافت لثه و نمایان شدن ریشه دندان رخ میدهد، راهکارهای متعددی برای ترمیم بافت لثه و کاهش حساسیت دندان در دسترس است. یکی از این راهکارها، استفاده از جراحی پیوند لثه میباشد که میتواند بهبودی معنادار در وضعیت حساسیت دندان و بهبود سلامت بافتهای لثه ایجاد کند.
در این روش، از بافت لثه سالمی که معمولاً از منطقهای دیگر از دهان گرفته میشود، به منطقهای که بافت لثه آسیب دیده و ریشه دندان نمایان شده است، منتقل میشود. این پروسه باعث تقویت و ترمیم بافت لثه ضعیف شده و کاهش حساسیت دندان میشود.
عصب کشی
اگر هیچ یک از راههای درمانی که در قسمت بالا به آنها اشاره شد، توانایی در برطرف کردن حساسیت دندانی را نداشته باشد، در نهایت احتمالاً متخصصان به شما پیشنهاد میدهند که از روش عصب کشی دندان در مورد کودکتان استفاده کنید. عصبکشی به عنوان یکی از مؤثرترین روشها در کاهش حساسیت دندانی شناخته میشود. این فرآیند میتواند به طور قابل توجهی در بهبود وضعیت حساسیت دندان و کاهش درد و تحریک دندان کودکتان موثر باشد.
دندانپزشک کودکان در تهران
اگر در تهران زندگی می کنید و به دنبال آدرس یک کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی خوب جهت مراقبت از دندان های کودکان خود هستید می توانید به کلینیک تخصصی تاج دنتال مراجعه کنید. برای دریافت نوبت از کلینیک ما میتوانید روی دریافت نوبت آنلاین کلیک کنید.