0 تا 100 کشیدن دندان عقل؛ از مراحل کشیدن تا مراقبت بعد از آن
تعداد زیادی از افراد به ویژه جوانان بین 17 تا 25 سال از کشیدن دندان عقل واهمه دارند. زیرا صحبتهای ترسناکی در مورد رویش این دندان و کشیدن آن شنیدهاند. اما باید به شما بگوییم که کشیدن این دندان مانند سابق درد و دردسر ندارد. البته در مواردی ممکن است به دلیل نهفتگی دندان یا مشکلات فک در بیمار، روند کشیدن دندان کمی سخت پیش برود. در چند سال اخیر برای کشیدن دندان عقل نهفته از جراحی استفاده میکنند که بسیار ساده و راحت است. در این مطلب از کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی تاج به بررسی علت، علائم، چرایی و عوارض نکشیدن دندان عقل خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
توضیحات مختصر در خصوص دندان عقل
دندان عقل جزء دندانهای آسیاب محسوب میشود که در واقع دندان آسیاب بزرگی است که پشت دندانهای آسیاب کوچک در انتهای قوس فکی قرار دارند. دندان عقل آخرین دندانهایی هستند که در میآیند و سن رویش آنها بین 17 تا 21 سالگی است. به دندان عقل دندان مولر نیز میگویند و در هر فک تنها 2 عدد از آنها وجود خواهد داشت. به عبارتی هر شخصی ممکن است حداکثر 4 دندان مولر داشته باشد.
طبق بررسیهای انجام شده اجداد اولیه انسان از دندانهای مولر برای جویدن گیاهان و غذاهای آن زمان استفاده میکردند. اما امروزه این دندانها هیچ کاربردی نداشته و در اغلب موارد مشکلساز نیز هستند.
چه زمانی باید دندان عقل را بکشیم؟
اگر فک بالا و پایین به خوبی رشد کرده و کاملا نرمال باشند، احتمال دارد دندانهای عقل به خوبی از لثه خارج شده و کاملا مرتب بیرون آیند. در این حالت تا زمانی که دندان مولر سالم باشند، اقدام به کشیدن دندان عقل نمیکنیم. اما در شرایطی که دندان پوسیده و نهفته یا نیمه نهفته باشد، حتما باید آن را کشید. در ادامه علت کشیدن دندان عقل در شرایط مختلف را توضیح خواهیم داد.
پوسیدگی دندان عقل و کشیدن آن
مشکل احتمالی اولیه که ممکن است درباره دندان عقل تجربه کنیم، پوسیدگی آن است. دندانهای عقل بیشتر از دندانهای دیگر به پوسیدگی مبتلا میشوند. در اکثر موارد، دندانپزشکان ترجیح میدهند آنها را بدون ترمیم خاصی بیرون بیاورند. با این حال، اگر دندان خیلی پوسیده نباشد و بیمار موافق کشیدن آن نباشد، میتوان با روشهای ساده و گاهی تخصصی، دندان عقل را نجات داد و از کشیدن آن صرف نظر کرد.
نهفتگی و نیمه نهفتگی دندان عقل
دندانهای عقل (در حالت طبیعی و سالم) بلاخره باید روزی سر از لثه در بیاورند. اما در بسیاری از افراد اینگونه نیست. در واقع، دندان به جای آنکه در بازه زمانی خاص بیرون باشد، بنا به دلایلی کج شده و زیر لثه مدفون میشود.
اگر دندان مولر کاملا زیر خط لثه باشد، به آن دندان نهفته میگویند و اگر تا حدی از لثه بیرون آمده باشد به آن نیمه نهفته گفته میشود. نهفتگی و نیمه نهفتگی دندان وضعیتی طبیعی نیست، با این حال تا زمانی که دندان عقل نهفته و نیمه نهفته مشکلی برای بیمار ایجاد نکند، دندانپزشکان آن را خارج نمیکنند. اما اگر این دندان باعث بروز مشکلات زیر شود حتما پروسه کشیدن دندان عقل در اولویت قرار خواهد گرفت.
1. عفونت دندان عقل، عاملی برای کشیدن آن
در خصوص دندانهای نهفته و نیمه نهفته مولر، شایعترین مشکل بالینی که دیده میشود، پریکورونیت (عفونت موضعی لثه) است. این مشکل به این دلیل ایجاد میشود که فضای کافی برای رویش کامل دندان در لثه وجود ندارد. در نتیجه بافت لثه اطراف دندان عقل تحریک و عفونی شده و درد، تورم و مشکلات جویدن یا مشکل بلع مکرر را ایجاد میکند.
در این حالت دندان عقل چه به صورت نهفته، چه نیمه نهفته با وارد کردن فشار، بافت لثه یا اطراف آن را تحریک کرده و سبب بروز التهاب و حتی عفونت در آن میشود. اگر چنین باشد حتما باید به فکر کشیدن دندان عقل خود باشید.
2. تشکیل کیست دندان عقل
بیماریهای غیر عفونی نیز ممکن است در ارتباط با دندان عقل نهفته ایجاد شوند. کیستها (کیسهها یا ساختارهایی کیسهای شکل) پر از مایع در داخل استخوان فک هستند که در نتیجه دندانهای نهفته ایجاد میشوند و به آرامی گسترش مییابند. این کیستها استخوان فک نگهدارنده دندان عقل و گاهی اوقات دندانهای دیگر را از بین میبرند.
اگر دندان عقل نهفته و نیمه نهفته دارای کیست در سنین نوجوانی برداشته نشود، درمان آن بسیار دشوار خواهد بود. در مواردی تنها با کشیدن دندان مولر مشکلات ایجاد شده به طور کامل برطرف نمیشود. همچنین در موارید نادر ممکن است که تاخیر در کشیدن دندان عقل دارای کیست، منجر به ایجاد تورمو در آن ناحیه شود.
3. ایجاد شلوغی و کراودینگ دندانهای دیگر
دندان عقل نهفته و حتی نیمه نهفته ممکن است باعث بهم ریختگی دندانهای دیگر شود. در واقع زمانی که یک دندان نهفته یا نیمه نهفته به صورت کج رویش کند، به ریشه یا گردن دندان مجاور خود فشار وارد میکند. این فشار به مرور زمان باعث جابجایی و کچ شدگی دندان مجار و حتی دندانهای آن سمت فک شود.
این مساله بیشتر در دندانهای جلویی (بهویژه دندانهای جلوی فک پایین) قابلتوجهتر است و معمولا پس از شروع درمان ارتودنسی مشهود خواهد بود. به همین دلیل است که متخصصان ارتودنسی معمولا قبل از شروع درمان، در صورت نیاز اقدام به کشیدن دندان عقلهای مشکلدار میکنند.
4. وارد کردن آسیب به دندانهای مجاور
اگر فضای کافی برای تمیز کردن اطراف دندان عقل وجود نداشته باشد، ممکن است روی دندانی که مستقیما در مجاورت آن قرار دارد، تاثیر نامطلوبی بگذارد و منجر به بیماری لثه، از دست دادن استخوان اطراف دندان یا پوسیدگی آن شود. در بیشتر اوقات احتمال دارد دندان نهفته با وارد کردن فشار به ریشه دندان مجاور، باعث شکسته شدن آن یا بروز عفونت در پالپ دندان مجاور شود. در این حالت ممکن است بیمار علاوه بر کشیدن دندان عقل، نیاز به درمان ریشه (عصب کشی) یا ترمیم مجدد دندان مجار آسیب دیده نیز باشد.
مزایای کشیدن دندان عقل بالا یا پایین چیست؟
- جلوگیری از عفونت لثه
- پیشگیری از ایجاد کیست و آبسههای دندانی
- در پارهای از اوقات از بین رفتن بوی بد دهان
- تسهیل تمیز کردن دندانها
- تسریع درمان ارتودنسی دندان
عوارض نکشیدن دندان عقل چیست؟
با توجه به اثراتی که دندان عقل ناسالم (منظور رشد نادرست و ناقص است) بر سایر دندانهای مجاور دارد، باید گفت که نکشیدن آن منجر به آسیبها و مشکلات زیر برای فرد خواهد شد. این مشکلات عبارتند از:
- دندان درد
- درد در قسمت فک، هنگام غذا خوردن و جویدن
- تورم فک، لثه یا گونه
- بهم ریختگی دندانها به دلیل فشار به آنها
- ایجاد پوسیدگی یا آسیب در دندان مجاور در صورت رشد نامنظم
پس در صورت احساس درد در انتهای فک و مشاهده علائم رشد نامناسب دندان عقل به کلینیکهای دندانپزشکی مراجعه کنید تا درمان مناسب برای شما صورت گیرد.
معایب و عوارض کشیدن دندان عقل چیست؟
اگر واقعا نیاز باشد تا این دندان برداشته شود و اینکار توسط یک کلینیک دندانپزشکی خوب و یک دندانپزشک دارای مهارت انجام شود، هیچگونه عوارضی در کار نخواهد بود. بلکه صرفا ممکن است برخی موارد به عنوان عوارض جانبی طبیعی کشیدن دندان مانند موارد زیر رخ دهد:
- درد جزئی
- تورم لثه
- خونریزی جزئی
- مشکل در جویدن
- بی حسی موقت لثه یا فک
در واقع به طور جدی عوارض کشیدن دندان عقل تنها زمانی محتمل خواهد بود که شما نیازی به کشیدن نداشته باشید و اینکار را به یک دندانپزشک کم تجربه بسپارید. در این صورت ممکن است موارد زیر را به عنوان معایب و عوارض کشیدن دندان عقل تجربه کنید:
- بند نیامدن خونریزی
- بی حسی در دهان یا لب به صورت دائمی
- شکستگی فک
- وارد شدن آسیب به دندانهای دیگر
- سوراخ شدن دیواره سینوس حین کشیدن دندان عقل فک بالا به صورت جراحی
به همین دلیل توصیه میشود برای پیشگیری از این عوارض برای کشیدن دندان مولر خود به کلینیکهای تخصصی مراجعه کنید.
آیا کشیدن دندان عقل پایین یا بالا برای همه الزامی است؟
همه باید دندان عقل خود را بکشند؟ اگر دندان عقل سالم رشد کرده باشد و به دندانهای دیگر آسیبی وارد نکرده باشد، باز هم باید آن را کشید؟ در جواب به این سوالات باید گفت، خیر همیشه نیازی به کشیدن دندان عقل نیست. در صورتی که دندان عقل مشخصات زیر را داشته باشد، کشیدن آن ضرورتی نخواهد داشت:
- دندان کاملا سالم باشد.
- دندان به صورت کامل بیرون آمده و رشد کرده باشد.
- دندان عقل تاثیر منفی بر سلامت یا الگوی قرارگیری دندانهای دیگر نداشته باشد.
- امکان دسترسی به دندان برای مسواک زدن و نخ دندان کشیدن وجود داشته باشد.
دندان عقل دارای شرایط بالا، به کشیدن نیازی ندارد.
کشیدن دندان عقل به چه صورتی انجام میشود؟
دندانپزشکان معمولا به دو صورت دندان مولر را میکشند. اینکار معمولا به صورت کشیدن معمولی یا به روش جراحی انجام میشود. تشخیص کشیدن دندان به صورت ساده یا با جراحی به نوع دندان، محل قرارگیری آن و نهفتگی آن بستگی دارد. در ادامه با هر دو روش آشنا خواهیم شد.
روش معمولی کشیدن بدنه و ریشه دندان عقل پایین یا بالا
معمولا بریا کشیدن دندان مولر از روش معمولی که بریا سایر دندانها استفاده میشود، استفاده میکنند. این روش به این صورت است که:
- ابتدا از دندان عقل عکس و گرافی گرفته میشود.
- دندانپزشک گرافی را نگاه میکند تا وضعیت دندان بیمار را بررسی کند.
- لثه اطراف دندان مد نظر تحت بی حس قرار میگیرد.
- حدود 10 دقیقه بعد از اینکه بی حسی اثر کرد، برای کشیدن دندان اقدام میشود.
- دندان با چند حرکت توسط فورسپس (وسیله کشیدن دندان) شل شده و سپس کشیده میشود.
- جای دندان عقل کشیده شده توسط دندانپزشک پانسمان خواهد شد.
- دندانپزشک به بیمار دستورالعملهایی لازم و نسخهای از داروهایی مانند آنتی بیوتیک و مسکن را ارائه میدهد.
در صورتی که دندان عقل یا فک بیمار مشکل خاصی داشته باشد، از روش جراحی دندان عقل استفاده خواهد شد.
روش جراحی دندان عقل
جراحی برای کشیدن دندان عقل یک پروسه ساده است که کمی بیشتر از روش معمولی طول میکشد. در این روش معمولا دندان دچار نهفتگی است یا فقط ریشه آن باقی مانده است. مراحل کشیدن دندان عقل به صورت جراحی معمولا به صورت زیر است:
- گرفتن گرافی و عکس از دندان مد نظر یا تمام دندانها
- بی حس کردن اطراف دندان مد نظر
- برش دادن بافت لثه و کنار زدن آن از روی یا اطراف دندان
- برش دادن احتمالی استخوان اطراف (در صورت نیاز)
- قطعه قطعه کردن دندان عقل نهفته یا ریشه آن
- خارج کردن قطعات
- ترمیم استخوان و حفره در صورت نیاز
- بخیه لثه
- اعمال پانسمان
- ارائه دستورالعملهای بعد از جراحی به بیمار
معمولا برای تسکین درد و جلوگیری از عفونت احتمالی، برای بیمار داروهای مسکن و آنتی بیوتیک تجویز خواهد شد.
چطور خود را برای در آوردن دندان عقل آماده کنیم؟
در زمان کشیدن دندان عقل، اقدامات زیر را انجام دهید:
- قبل از جراحی دندان عقل یک وعده غذایی خوب میل کنید: زیرا حدود 3 ساعت بعد از جراحی فک بی حس خواهد بود. در نتیجه خوردن و آشامیدن ممکن است برای شما دشوار شود.
- دندانهای خود را به خوبی مسواک بزنید و تمیز کنید: این امر احتمال عفونت زخم را پس از جراحی کاهش میدهد.
- بهتر است برای برگشت به خانه پس از جراحی دندان عقل همراه داشته باشید، به ویژه اگر جراحی را با بیهوشی انجام دادهاید.
انجام اقدامات بیان شده در زمان کشیدن دندان به حفظ ایمنی شما کمک خواهد کرد.
مراقبتهای بعد از کشیدن دندان عقل؛ بعد از کشیدن دندان عقل چه کنیم؟
پس از درآوردن دندان عقل با یا بدون جراحی، ممکن است خونریزی جزئی داشته باشید که معمولا این خونریزی با فشار دادن گاز استریلی که در حفره گذاشته شده قابل کنترل است. برای تسریع روند بهبودی بعد از کشیدن دندان عقل موارد زیر را رعایت کنید:
- بقیه روز را استراحت کنید.
- قرصهای مسکن و آنتی بیوتیکهای تجویز شده را به موقع و سر ساعت بخورید.
- در صورت نیاز گاز استریل را بعد از چند ساعت تعویض کنید (اگر خونریزی همچنان ادامه دارد).
- تا چند ساعت چیزی نخورید.
- بعد از چند ساعت غذای آبکی نسبتا ولرم بخورید.
- برای کاهش درد و تورم از کمپرس سرد استفاده کنید.
از فردای بعد از کشیدن دندان عقل می توانید مانند سابق غذا بخورید ولی همچنان باید مراقب حفره باشید تا آسیب نبیند و کاملا ترمیم شود.
باید و نبایدهای بعد از کشیدن دندان
- از نوشیدن مایعات با نی خودداری کنید.
- دهان خود را شستشو ندهید و آب دهان خود را تف نکنید.
- در 24 ساعت اول از دهانشویههای الکلی خودداری کنید.
- چیز سنگینی بلند نکنید.
- از استرس دوری کنید.
- مسواک نزنید تا حفره دچار تحریک نشود.
- از خوردن مواد غذایی دارای دانههای ریز مانند توت خودداری کنید (ممکن است در ناحیه دندان خالی جمع شود).
از فردای بعد از کشیدن دندان عقل میتوانید مانند سابق غذا بخورید، ولی همچنان باید مراقب حفره باشید تا آسیب نبیند و کاملا ترمیم شود.
درد بعد از کشیدن دندان عقل چقدر طول میکشد؟
درد ناشی از کشیدن دندان عقل مانند کشیدن سایر دندانها است، البته در مواردی شدت درد کمی بیشتر است. در حالت کلی درد بعد از 3 تا 4 روز از بین خواهد رفت؛ اما امکان دارد کمی تورم یا حساسیت به لمس با زبان در آن قسمت باقی بماند. به همین علت توصیه میشود تا ترمیم کامل زخم یا کشیدن بخیهها (در صورت جراحی دندان عقل) از جویدن یا فشار به آن ناحیه خودداری کنید.
تا چند روز درد ناشی از کشیدن دندان عقل طبیعی است؟
معمولا 24 تا 48 ساعت پس از کشیدن دندان، درد ادامه دارد و کم کم از بین خواهد رفت. اما ممکن است برخی افراد تا 1 هفته نیز درد داشته باشند. طولانی بودن درد معمولا برای افرادی پیش خواهد آمد که دندان عقل آنها نهفته بوده و جراحی سختی داشتهاند. در این موارد ممکن است حین کشیدن دندان عقل، فشار زیادی به فک و لثههای آنها وارد شود که پس از التیام زخم و یک هفته مراقبت ساده، از بین خواهد رفت.
بعد از کشیدن دندان عقل چه بخوریم؟
معمولا دندانپزشکان توصیه میکنند که بیماران 24 تا 48 ساعت بعد از کشیدن دندان عقل، غذاهای مایع و نرم میل کنند. همچنین مصرف غذاهای سرد مانند آب میوه و بستنی یخی به کاهش التهاب و درد لثه کمک خواهد کرد. مصرف غذاهای مقوی مانند سوپ مرغ، تخم مرغ، سوپ قلم و انواع آب میوههای طبیعی نیز برای بیمار مفید است.
برای رفع درد فک بعد از کشیدن دندان چه کار کنیم؟
در اغلب موارد بیماران بعد از کشیدن دندان عقل دچار درد فک میشوند، به ویژه اگر دندان نهفته بوده و کشیدن آن سخت باشد. در این حالت ممکن است بیمار چند روزی بعد از کشیدن دندان دچار درد فک شود. این درد در مواردی باعث ناراحتی بیمار هنگام باز کردن دهان و جویدن غذا خواهد شد. باید اشاره کنیم که در مواردی کشیدن دندان عقل پایین باعث انقباض یا سفت شدن عضلات فک میشود که به آن تریسموس میگویند. این انقباض که با درد همراه است مانع از باز شدن فک خواهد شد. باید اشاره کنیم که تریسموس چند روز بعد از کشیدن دنادن و همزمان با بهبودی لثه و فک، بهبود خواهد یافت.
در صورت بروز درد و خونریزی بعد از کشیدن دندان عقل چه کار کنیم؟
معمولا بعد از کشیدن دندان، دندانپزشک توصیههای لازم برای رفع درد و خونریزی احتمالی را به بیمار میدهد. همچنین ممکن است دندانپزشک یکسری داروهای مسکن و آنتی بیوتیک را برای بیمار تجویز کند. اما راهکارهایی که معمولا برای تسکین درد و خونریزی بعد از کشیدن دندان عقل و سایر دندانها استفاده میشود عبارتند از:
- استفاده از گاز استریل مرطوب روی لثه
- کمپرس سرد
- بالا نگه داشتن سر
- استفاده از کمپرس چای کیسهای
- مصرف بستنی یخی
- مصرف داروهای تجویز شده
در صورت انجام این اقدامات و قطع نشدن خونریزی به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید.
قیمت و هزینه کشیدن دندان عقل چقدر است؟
همیشه اینطور نیست که دندان عقل به یک شکل کشیده شود. از آنجایی که ممکن است دندان عقل قبل از کشیدن، در موقعیتهای مختلفی قرار داشته باشد، در نتیجه روش کشیدن و خارج کردن آن نیز متفاوت میشود. در این حالت قیمت و هزینه کشیدن دندان عقل نیز متغیر خواهد بود. در جدول زیر میتوانید هزینه انواع روشهای خارج کردن این دندانها را مشاهده کنید.
جدول هزینه کشیدن دندان عقل با جراحی و بدون جراحی + درمانهای دیگر | |
نوع پروسه مرتبط با دندان عقل | هزینه و قیمت به تومان |
کشیدن دندان عقل بالا | از 1400000 |
کشیدن دندان عقل پایین | از 1500000 |
جراحی در نسج نرم | از 1800000 |
جراحی عقل نسج سخت | از 2600000 |
کشیدن دندان عقل تخصصی | بین 3000000 تا 8000000 |
درمان درای ساکت (هر جلسه) | از 500000 |
خارج کردن ریشه باقیمانده دندان عقل | از 1.2 میلیون به بالا |
کشیدن دندان عقل توسط دندانپزشکان متخصص در کلینیک شبانه روزی دندانپزشکی تاج
یکی از بهترین کلینیکهای شبانه روزی دندانپزشکی در تهران، کلینیک تاج است. در این کلینیک دندانپزشکان مجربی مشغول به کار هستند که از جدیدترین تجهیزات دندانپزشکی برای ارائه خدمات به بیماران استفاده میکنند. یکی از بهترین خدمات درمانی که در این کلینیک ارائه میشود، کشیدن دندان عقل با جدیدترین و کم عوارضترین روشهای روز دنیا است. برای دریافت نوبت مشاوره درمانی به صورت رایگان یا اطلاع از دیگر خدمات دندانپزشکی در کلینیک تاج با شماره 02191304790 تماس حاصل فرمایید.
سوالات متداول در مورد کشیدن دندان عقل
همیشه دندون عقل رو باید کشید؟
خیر، زمانی لازم است دندان عقل را بکشیم که این دندان نهفته باشد، رشد آن باعث آسیب به دندانهای مجاور یا فک شود، دندان خراب و پوسیدن باشد، بیرون آمدن و رشد آن باعث فشار و بهم ریختگی دندانهای مجار شود. در غیر این صورت لزومی به کشیدن دندان عقل نیست.
درد بعد از کشیدن دندان عقل چقدر طول میکشد؟
معمولا درد بعد از کشیدن دندان حدود 24 تا 48 ساعت ادامه خواهد داشت. هر چه از مدت کشیدن دندان میگذرد، درد کمتر و کمتر خواهد شد. البته در مواردی که دندان عقل نهفته باشد و جراحی سختی برای کشیدن آن انجام شده باشد، ممکن است درد تا 1 هفته ادامه داشته باشد.
تاثیر کشیدن دندان عقل بر صورت چیست؟
کشیدن دندان عقل هیچ تاثیری روی صورت بیمار ندارد. اما وجود دندان عقلی که به درستی رشد نکرده است یا باعث فشار بر دندانهای دیگر شود، ممکن است با بهم ریختگی دندانهای مجاور، منجر به مشکلات ظاهری در لبخند بیمار شود. همچنین در مواردی که دندان عقل نهفته در نزدیکی عصب فیشال صورت رشد کرده باشد، با فشار بر این عصب منجر به درد فک و دندان خواهد شد.
کشیدن دندان عقل بالا راحت تره یا پایین؟
در اغلب موارد کشیدن دندان عقل بالا راحتتر از دندان پایین است. زیرا معمولا ریشه دندان عقل فک بالا به صورت محروطی است اما ریشه دندان عقل فک پایین بازتر است. از طرفی دیگر دندان عقل فک بالا در استخوان نرمتری قرار دارد که کشیدن آن را راحتتر خواهد کرد. علت سوم در راحتی کشیدن دندان عقل فک بالا این است که فک بالا به سینوس نزدیک است. اما دندان عقل فک پایین در مجاورت عصب فیشال قرار دارد که ناحیه حساسی است. در مواردی بعد از کشیدن دندان فک پایین، ممکن است بیمار دچار بی حسی زبان یا گوشه لب شود.
عوارض نکشیدن دندان عقل چیست؟
نکشیدن دندان عقل پوسیده، نهفته، منحرف به سمت دیگر دندانها یا فک منجر به آسیب در دندانهای مجاور، لثه یا استخوان فک خواهد شد. همچنین درد شدیدی را برای بیمار ایجاد خواهد کرد. از دیگر عوارض نکشیدن دندان عقل میتوانیم به تورم فک، لثه یا گونه و بهم ریختگی دندانها اشاره کنیم.
بهترین زمان کشیدن دندان عقل کی است؟
معمولا بهترین زمان برای کشیدن دندان عقل، پس از تشخیص نهفتگی یا مشکل در رویش آن است. معمولا دندانپزشکان توصیه میکنند که قبل از رویش دندان عقل مشکلدار، آن را کشید تا از تورم، التهاب، فشار به سایر دندانها جلوگیری کرد.