همه چیز درباره نحوه کشیدن دندان ها + نکات بعد از آن

در گذشته برای رهایی از درد دندان یکی از ساده‌ترین راه‌ها کشیدن و حذف دندان بود و بسیاری نیز به دلیل هزینه‌های سنگین مربوط به ترمیم های موجود، مجبور به از دست دادن دندان‌های دائمی خود شده و دچار عوارض ناشی از آن شده‌اند. اما امروزه تمام تاکید و تلاش علم دندانپزشکی بر نگهداری و حفظ دندان‌ ها است و آخرین راه حل درمان در صورت شکست درمان های موجود، کشیدن دندان است.

اما گاهی پوسیدگی دندان و بیماری لثه ممکن است کار را به جایی بکشاند که دیگر نگهداری از دندان جایز نباشد. در چنین شرایطی دندانپزشک راه آخر یعنی کشیدن دندان را به نگهداشتن و ترمیم آن ترجیح می‌ دهد. کشیدن دندان در واقع به خارج کردن دندان از استخوان فک و حفره لثه می‌ گویند. کشیدن دندان معمولا توسط دندانپزشک عمومی، جراح دهان و دندان یا متخصص لثه انجام می‌ شود. چیزی که در این مقاله می خوانید توضیحات کاملی درباره این فرآیند نسبتا رایج دندانپزشکی و پاسخ به تمام سوالات احتمالی است.

🎯 بیشتر بخوانید: درمان سه سوته دندان درد در خانه + دندانپزشکی

دلایل کشیدن دندان چیست؟

کشیدن دندان یکی از آخرین درمان های دندانپزشکی است و زمانی انجام می شود که نتوانیم دندان آسیب دیده را با درمان ریشه، ترمیم و سایر روش های دیگر احیا کنیم. ما تا زمانی که بتوانیم با این روش ها دندان را نجات دهیم به هیچ وجه اجازه نخواهیم داد دندان کشیده شود زیرا هیچ چیزی حتی بهترین پروتزها نیز نمی توانند دقیقا مانند دندان طبییعی خودمان باشند. معمولا در شرایط زیر ضرورت پیدا می کند و راهی بجز انجام آن وجود ندارد:

• عفونت شدید دندان که به هیچ عنوانی قابل ترمیم نیست.
• دندان اضافه‌ای که مانع از درآمدن دندان‌های دیگر شده است.
• دندان شیری که به موقع نیفتاده و مانع از درآمدن دندان‌های دائمی شده است.
• پوسیدگی دندان در حدی شدید باشد که کشیدن آن بهترین راه درمان باشد.
• شلوغی به هم فشردگی و نامرتبی دندان‌ها
• گاهی درمان ارتودنسی نیاز به کشیدن دندان دارد.
• وجود دندان نهفته مانند دندان عقل که ممکن است دردسر ساز باشد.
• بیماری‌ های لثه‌ ای که دندان را لق کرده و دچار آسیب کرده است.

هزینه کشیدن دندان در سال ۱۴۰۱ چقدر است؟

آیتم	هزینه عمومی به ریال	هزینه متخصص به ریال
هزینه كشيدن دندان جلو	۳,۰۰۰,۰۰۰	۵,۰۰۰,۰۰۰
هزینه كشيدن دندان عقب	۳,۵۰۰,۰۰۰	۷,۰۰۰,۰۰۰
هزینه كشيدن دندان عقل	۴,۰۰۰,۰۰۰	۹,۰۰۰,۰۰۰
هزینه جراحی دندان نسخ نرم	۸,۰۰۰,۰۰۰	۱۸,۰۰۰,۰۰۰
قیمت جراحی دندان نسج سخت	۸,۰۰۰,۰۰۰	۲۲,۰۰۰,۰۰۰
هزینه جراحی ریشه نهفته	۸,۰۰۰,۰۰۰	۲۲,۰۰۰,۰۰۰
درمان حفره خشک بعد از کشیدن	۳,۵۰۰,۰۰۰	۵,۰۰۰,۰۰۰
هزینه آشکارسازی دندان ها	۶,۰۰۰,۰۰۰	۹,۰۰۰,۰۰۰
هزینه قطع ریشه	۵,۰۰۰,۰۰۰	۸,۰۰۰,۰۰۰

چطور خود را برای کشیدن دندان آماده کنیم؟ (آمادگی قبل از درمان چیست؟)

• دندانپزشک باید قبل از کشیدن بیمار پرونده پزشکی او را به دقت بررسی کرده و از بیمار می‌خواهد که داروهای مصرفی فعلی را به او اطلاع دهد.
• در صورت مصرف داروهای رقیق کننده خون (A S A) و یا حساسیت‌ های دارویی به پزشک اطلاع دهید.
• گاهی به علت وجود عفونت دندانپزشک قبل از کشیدن دندان آنتی بیوتیک تجویز می‌ کند.
• برای کشیدن حتما قبل از آن عکس رادیوگرافی از دندان خود تهیه کرده تا پزشک بهترین راه  را برای شما انتخاب کند.
• باید حداقل یک روز قبل از جراحی در صورت مصرف دخانیات آن را ترک کرده چرا که مصرف دخانیات باعث خشک شده حفره دندان و بدون پوشش شدن استخوان آلوئولار می‌ شود.
• دندانپزشک در روز جراحی از بی حسی موضعی استفاده می‌ کند.

روش‌ های کشیدن و خارج کردن دندان ها کدامند؟

• خارج کردن دندان به روش ساده و مرسوم
• خارج کردن دندان به روش جراحی
• خارج کردن دندان با لیزر

کشیدن ساده دندان چگونه و در چه مواردی در نظر گرفته می شود؟

در این روش که نیازی به جراحی نیست و بعد از بی حس کردن دندان، دندانپزشک دندان را با کمک ابزاری به اسم الویتور دندان را لق می‌ کند. این وسیله بافت نگهدارنده دندان را متلاشی کرده و حفره جای گیرنده دندان را بزرگتر کرده سپس دندان پزشک پس از سست شدن دندان آن را با کمک انبر درمی‌ آورد.

کشیدن دندان با جراحی در چه شرایطی و به چه شکل انجام می شود؟

در بعضی موارد برای کشیدن دندان با استفاده از کشیدن ساده امکان پذیر نیست برای همین منظور دندانپزشک مجبور به جراحی شده و با کمک جراحی دندان بیمار را می‌ کشد. در صورت وجود مشکلات زیر دندان باید جراحی شود:

• دندانی که کاملا از لثه بیرون نزده است.
• دندانی که بزرگتر از آن است که بتوان آن را به یکباره بیرون کشید و باید خرد شود.
• دندان نهفته
• دندانی که از خط لثه شکسته است.

کشیدن دندان با استفاده از لیزر

استفاده از لیزر در فرآیند کشیدن دندان با هدف تسهیل فرآیند، کاهش درد و عوارض جانبی انجام می شود. این تکنیک شامل استفاده از لیزرهای دندانی برای بی حسی دندان است. به گونه‌ای که با تاباندن اشعه‌های کم توان لیزر به ناحیه مورد نیاز، احساس درد و سوزش در هنگام تزریق آمپول بی حسی کاهش می‌ یابد و بی حسی عمیق‌ تر ایجاد می‌ شود.

همچنین، خاصیت انعقادی لیزر و توانایی آن در مهر و موم کردن رگ‌ های خونی و انتهای عصب‌ ها، خونریزی را کاهش داده و با ضدعفونی دقیق ناحیه کشیده شده، احتمال ابتلا به عفونت پس از کشیدن دندان را کاهش می‌ دهد. از دیگر مزایای استفاده از لیزر در دندانپزشکی می‌ توان به حداقل رساندن آسیب به بافت‌ های اطراف، تسکین درد پس از کشیدن دندان، کاهش تورم و التهاب ناحیه دندان کشیده شده اشاره کرد. همچنین استفاده از لیزر در کشیدن دندان به بهبود سریع تر جای خالی دندان کشیده شده کمک می کند.

در این روش دندانپزشک برش کوچکی را روی لثه ایجاد می‌ کند تا به دندان مورد نظر بهتر دسترسی داشته باشد. سپس دندان را با کمک انبر رو به عقب و جلو حرکت می‌ دهد تا مقداری دندان در استخوان فک سست شود و در نهایت دندان را بیرون می‌ کشد. در بعضی موارد دندانپزشک لبه‌ های لثه را بخیه می‌ زند که این نوع از بخیه‌ ها جذبی بوده و نیاز به کشیده شدن ندارند. بیمار بعد از کشیدن دندان خونریزی دارد و با قرار دادن گازاستریل بر روی آن تا زمانی که خونریزی قطع شود کمک می‌ کند.

🎯 بیشتر بخوانید: آخرین هزینه های دندانپزشکی در سال 1403

مراقبت های پس از خارج کردن دندان چیست؟ (بعد از کشیدن دندان چه کنیم؟)

بعد از اینکه دکتر، دندان شما را خارج کرد، تمام توصیه‌ ها و دستور العمل‌ های لازم را به شما توضیح خواهد داد. مثلاً! به شما درباره نحوه بند آوردن خونریزی و کنترل درد در خانه نکاتی ارائه داده می‌ شود. سایر توضیحات، نکات و توصیه‌ هایی که ممکن است دندانپزشک به شما گوشزد کند عبارتند از:

مصرف داروها

معمولا 1 یا 2 قلم دارو برای بعد از کشیده شدن دندان تجویز می‌ شود. این داروها یا برای کنترل درد هستند و یا آنتی بیوتیک‌ هایی جهت کنترل و پیشیگری از عفونت. شما می‌ بایست داروهای تجویز شده (و گاه غیر نسخه‌ ای خود) را مطابق با دستور و نظر دندانپزشک مصرف کنید تا درد و عفونت بعد از در آوردن دندان کنترل شود.

فشار دادن گاز استریل در حفره دندان

بعد از کشیدن دندان یک گاز استریل خیس در حفره دندان بیرون کشیده شده قرار داده می‌ شود. هدف از اینکار کمک به کاهش خونریزی و بند آمدن سریع آن است. شما باید تا چند ساعت این گاز را در حفره دندانی قرار داده و فشار دهید. چنانچه خونریزی بند نیامد باید بعد از چند ساعت گاز را تعویض کنید. دقت کنید که گاز نباید دارای پرز و ریشه باشد و حتما باید کمی مرطوب و خیس شود.

اعمال کمپرس یخ

به اغلب بیماران گفته می شود که دقیقاً بلافاصله بعد از کشیدن دندان یک کمپرس یخ روی طرفی از صورت که دندان در آن کشیده شده قرار دهند. انجام این کار به مدت 10 دقیقه می‌تواند خطر تورم و عفونت را کاهش دهد.

کاهش فعالیت بدنی

افرادی که دندان خود را می‌ کشند نباید طی 24 ساعت اول بعد از عمل فعالیت زیادی داشته باشند. معمولاً بهتر است که 1 روز زمان برای استراحت اختصاص داده شود و پس از آن آرام آرام تمام فعالیت های روزانه از سر گرفته شود.

اجتناب از شستشوی دهان

هرچند که باید محیط دهان کاملا تمیز باشد اما بهتر است که طی 24ساعت اول از شستشوی شدید دهان با آب و یا حتی تف کردن آب دهان خودداری کنید. این کار می تواند منجر به کنده و جداشدن لخته خون کمک کند. اگر لخته خون جدا شود وضعیتی به نام حفره خشک ایجاد می شود که بسیار بسیار دردناک است.

تمیز کردن دهان با آب نمک

از 24 ساعت بعد از کشیدن دندان (با جراحی و بدون جراحی) می توانید دهان خود را با محلول آب نمک ولرم شستشو دهید. برای اینکار 2 قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب ولرم حل کنید. به مدت 10 دقیقه این محلول را به آرامی در داخل دهان خود بچرخانید.

سایر توصیه های مهم بعد از کشیدن دندان چیست؟

• در 24 ساعت اول برای نوشیدن آب و مایعات از نی استفاده نکنید. در عوض تنها از لیوان آب و مایعات بنوشید.
• به هیچ وجه سیگار نکشید زیرا می تواند مانع بهبودی شود.
• غذاهای نرم مانند سوپ، پودینگ، ماست و خلاصه غذاهای آبکی و نرم بخورید. کم کم از چند روز بعد از کشیدن دندان مصرف غذاهای سخت را نیز می توانید آغاز کنید.
• برای مدت طولانی سر خود را رو به پالیین خم نکنید زیرا مجوب تشدید خونریزی می شود. همچنین به طور کامل دراز نکشید. مسواک بزنید، نخ دندان هم بکشید منتهی سمتی که دندان کشیده شده دارید چنین کاری انجام ندهید.
• از باز و بسته کردن دهان و صحبت کردن و حتی تعویض گاز استریل زودتر از موعد خودداردی کنید.
• ناحیه دندان کشیده شده را با زبان یا انگشت دستکاری نکنید.
• آب دهان خود را به صورت معمولی فرو ببرید.
• بعد از گذشت 24 ساعت دندان‌ها و زبان خود را مسواک بزنید.
• پس از 24 الی 48 ساعت از کمپرس گرم استفاده کنید زیرا گرما به دلیل افزایش گردش خون روند بهبود را سرعت می‌بخشد و ناراحتی و التهاب را کاهش می‌دهد.

عوارض کشیدن دندان چیست؟ (آیا اصلا عارضه ای هم وجود دارد؟)

حقیقت آن است که این فرآیند به خودی خود هیچ عوارضی ندارد فقط ممکن است در برخی افراد به صورت موقت علائمی بروز کند. مثلا درد همیشه بعد از کشیدن وجود دارد. اما چنانچه دندانپزشک اقدامات را اصولی انجام ندهید یا خودتان توصیه ها را رعایت نکنید ممکن است موارد زیر را به عنوان عوارض جانبی استخراج دندان تجربه کنید:

• عفونت
• آسیب‌های عصبی
• کبودی و ورم در محل درمان
• آسیب دیدن سایر دندان‌ ها یا ترمیم‌ ها
• دردناک شدن مفصل و عضلات فک
• کشیدن ناقص که در آن ریشه در فک باقی مانده باشد.
• شکستگی فک به هنگام فشار روی فک برای کشیدن (این مورد بیشتر در سالمندان که دارای پوکی استخوان هستند ممکن است بروز کند).
• واکنش به بی‌ حسی موضعی یا داروهای دیگری که در طول عمل یا پس از آن به کار برده شده است.
• ایجاد حفره خشک دندان
• افتادن لخته خون تشکیل شده در حفره دندان چند روز پس از کشیدن
• نامناسب شدن بایت و به خوبی روی هم قرار نگرفتن دندان‌ ها که اصلاح آن نیاز به انجام درمان‌های دیگر دندانپزشکی دارد.

گزینه های جایگزین برای دندان کشیده شده

به دنبال کشیدن دندان، چندین روش برای جبران از دست دادن دندان و بازگرداندن زیبایی به لبخند شما وجود دارد. در اینجا این گزینه ها را به شما معرفی می کنیم:

ایمپلنت های دندانی

ایمپلنت ها، که از تیتانیوم ساخته شده و در فک قرار می گیرند، به عنوان ریشه های مصنوعی عمل کرده و با استخوان فک ادغام می شوند. پس از ادغام، تاجی متناسب با دندان های طبیعی بر روی آن نصب می شود. ایمپلنت دندان استحکام و ظاهر طبیعی دارند و به حفظ ساختار فک کمک می کنند. اما نیاز به جراحی دارند و ممکن است چندین ماه طول بکشد تا فرآیند کامل شود.

بریج ها و دندان های مصنوعی

بریج دندان، که شامل یک یا چند دندان مصنوعی هستند، به دندان های طبیعی یا ایمپلنت های مجاور متصل می شوند و ثابت هستند. دندان های مصنوعی می توانند به صورت متحرک باشند و به عنوان جایگزینی برای چندین دندان از دست رفته عمل کنند. این روش ها نسبت به ایمپلنت ها سریع تر هستند، اما ممکن است با گذشت زمان نیاز به تعمیر یا تنظیم مجدد داشته باشند.

فلیپر دندانی

فلیپرها، که نوعی پروتز موقت هستند، برای پر کردن فضای خالی دندان های کشیده شده تا زمان نصب جایگزین دائمی مانند ایمپلنت یا بریج استفاده می شوند. این پروتزها، که اغلب برای دندان های جلویی به کار می روند، از پایه اکریلیکی ساخته شده و با رنگ و شکل دندان های طبیعی شما مطابقت دارند و یک راه حل موقت و زیبا ارائه می دهند.

پاسخ به سوالات رایج درباره خارج کردن دندان از دهان